{"id":20075,"date":"2022-10-31T10:13:03","date_gmt":"2022-10-31T08:13:03","guid":{"rendered":"https:\/\/uksw.edu.pl\/?post_type=badania_i_nauka&p=20075"},"modified":"2022-10-31T10:16:56","modified_gmt":"2022-10-31T08:16:56","slug":"uksw-z-pamiecia-o-zmarlych","status":"publish","type":"badania_i_nauka","link":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/badania-i-nauka\/uksw-z-pamiecia-o-zmarlych\/","title":{"rendered":"UKSW | Z pami\u0119ci\u0105 o zmar\u0142ych"},"content":{"rendered":"\n

Naukowcy z Instytutu Historii Sztuki UKSW od lat prowadz\u0105 dzia\u0142ania badawczo-dokumentacyjne na europejskich nekropoliach.<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

Prace do tej pory by\u0142y skoncentrowane na starych polskich cmentarzach, kt\u00f3re znajduj\u0105 si\u0119 na terenie dzisiejszej Ukrainy. Niestety, wojna zatrzyma\u0142a te dzia\u0142ania.<\/p>\n\n\n\n

Nowe kierunki bada\u0144<\/strong><\/p>\n\n\n\n

Badaczom z UKSW i wsp\u00f3\u0142pracownikom uda\u0142o si\u0119 otworzy\u0107 nowe kierunki. Dzi\u0119ki uzyskanemu z Instytutu Polonika grantowi rozpocz\u0119to prace na terenie Zaolzia. Na tamtejszych cmentarzach zachowa\u0142o si\u0119 wiele historycznych nagrobk\u00f3w zwi\u0105zanych z polsk\u0105 kultur\u0105. Dr Bart\u0142omiej Gutowski wraz dwunastoma studentkami z IHS UKSW prowadzi\u0142 intensywne prace m.in. w czeskim Cieszynie i Karwinie.<\/p>\n\n\n\n

– Odnalezione i udokumentowane nagrobki \u015bwiadcz\u0105 o wysokiej klasie lokalnych warsztat\u00f3w, a na szczeg\u00f3ln\u0105 uwag\u0119 zas\u0142uguj\u0105 pomniki ofiar katastrof g\u00f3rniczych. Cmentarze w Karwinie maj\u0105 wyd\u017awi\u0119k szczeg\u00f3lny, s\u0105 jednym z nielicznych niemych \u015bwiadk\u00f3w po kilkunastotysi\u0119cznym mie\u015bcie, kt\u00f3re uleg\u0142o zag\u0142adzie w wyniku katastrof g\u00f3rniczych \u2013 wyja\u015bnia dr Gutowski.<\/p>\n\n\n\n

W roku 2022 zesp\u00f3\u0142 w sk\u0142adzie: dr Pawe\u0142 Drabarczyk vel Grabarczyk, dr Bart\u0142omiej Gutowski oraz dr Magdalena Olszewska z Muzeum Narodowego w Warszawie, prowadzi\u0142 r\u00f3wnie\u017c prace na cmentarzu \u015bw. Micha\u0142a w Rydze, gdzie w tym roku odnaleziono ponad 100 kolejnych pomnik\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n

Nagrobki w twierdzy modli\u0144skiej<\/strong><\/p>\n\n\n\n

Dzi\u0119ki wsp\u00f3\u0142pracy z Wojew\u00f3dzkim Urz\u0119dem Ochrony Zabytk\u00f3w w Warszawie rozpocz\u0119\u0142y si\u0119 tak\u017ce prace badawcze na cmentarzach mazowieckich, kt\u00f3re prowadzi zesp\u00f3l badaczy UKSW: dr Pawe\u0142 Drabarczyk vel Grabarczyk, dr Bart\u0142omiej Gutowski oraz dr Marta Wiraszka.<\/p>\n\n\n\n

Ten projekt jest bardzo wa\u017cny z historycznego punktu widzenia. \u2013 To lokalne dziedzictwo znika na naszych oczach. Stare pomniki nierzadko o warto\u015bciach artystycznych lub historycznych zast\u0119powane s\u0105 nowymi lub po prostu ulegaj\u0105 powolnemu rozk\u0142adowi. Tracimy wa\u017cne \u015blady lokalnej mazowieckiej kultury XIX i XX wieku. Dokumentacja mo\u017ce by\u0107 drog\u0105 do zachowania wiedzy i pami\u0119ci o nich. Mo\u017ce by\u0107 r\u00f3wnie\u017c wskaz\u00f3wk\u0105 dla lokalnych \u015brodowisk dbaj\u0105cych o miejscowe \u015brodowisko, na jakie obiekty warto zwr\u00f3ci\u0107 szczeg\u00f3ln\u0105 uwag\u0119 \u2013 podkre\u015bla dr Gutowski.<\/p>\n\n\n\n

R\u00f3wnie wa\u017cny jest projekt realizowany przez pracownik\u00f3w IHS UKSW i naszych student\u00f3w we wsp\u00f3\u0142pracy z Fundacj\u0105 Akcja Kultury oraz Stowarzyszeniem Bractwa \u015awi\u0119tego Ognia i parafi\u0105 prawos\u0142awn\u0105 \u015bw. Aleksandry w Stanis\u0142awowie. Prace, finansowane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, prowadzone s\u0105 na dawnym cmentarzu prawos\u0142awnym zwi\u0105zanym z twierdz\u0105 modli\u0144sk\u0105.<\/p>\n\n\n\n

– Jest to obiekt niezwyk\u0142y, chocia\u017c przez dziesi\u0119ciolecia mocno zdewastowany. Na obszarze ponad 10 hektar\u00f3w, a wi\u0119c podobnym jak Stare Miasto w Warszawie, zachowa\u0142o si\u0119 ponad 200 nagrobk\u00f3w. Wszystkie s\u0105 mniej b\u0105d\u017a bardziej zniszczone, znaczna cz\u0119\u015b\u0107 w formie destrukt\u00f3w. Jednak nawet te, kt\u00f3re zachowa\u0142y si\u0119 do naszych czas\u00f3w \u015bwiadcz\u0105 o wyj\u0105tkowym charakterze tego mazowieckiego miasta umar\u0142ych. Tutejsze pomniki s\u0105 dzie\u0142em uznanych warszawskich zak\u0142ad\u00f3w kamieniarskich, a kilka z nich odznacza si\u0119 ponadprzeci\u0119tn\u0105 klas\u0105 artystyczn\u0105 \u2013 m\u00f3wi dr Gutowski. \u2013 Wsp\u00f3lnie z naszymi partnerami chcemy przywr\u00f3ci\u0107 ten obiekt pami\u0119ci.<\/p>\n\n\n\n

\n
\"\"
Zabytkowe nagrobki w obiektywie dr. Gutowskiego<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n
\"\"
Zabytkowe nagrobki w obiektywie dr. Gutowskiego<\/figcaption><\/figure>\n<\/figure>\n\n\n\n
\"\"
Zabytkowe nagrobki w obiektywie dr. Gutowskiego<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n

W tym celu naukowcy nawi\u0105zali wsp\u00f3\u0142prac\u0119 z lokalnymi \u015brodowiskami, prowadzone s\u0105 warsztaty dla dzieci ze szk\u00f3\u0142 podstawowych, w ramach kt\u00f3rych powsta\u0142 m.in. \u201eSubiektywny p\u00f3\u0142przewodnik cmentarny\u201d. Przygotowana zosta\u0142a r\u00f3wnie\u017c wystawa fotografii Jacka \u0141agowskiego pokazuj\u0105ca pi\u0119kno tego cmentarza. Obecnie mo\u017cna ogl\u0105da\u0107 j\u0105 w Galerii Instytutu Historii Sztuki UKSW w bud. 23 w kampusie na W\u00f3ycickiego.<\/p>\n\n\n\n

Wystawa na kampusie W\u00f3ycickiego<\/strong><\/p>\n\n\n\n

Efektem prac badaczy z UKSW s\u0105 nie tylko dzia\u0142ania dokumentacyjne, ale r\u00f3wnie\u017c opracowania naukowe oraz odbywaj\u0105cy si\u0119 pod koniec pa\u017adziernika I Interdyscyplinarny Kongres Bada\u0144 nad Cmentarzami zorganizowany we wsp\u00f3\u0142pracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. W obradach bra\u0142o udzia\u0142 oko\u0142o 100 naukowc\u00f3w, tak\u017ce z zagranicy. Kongresowi towarzyszy\u0142y panele dyskusyjne i wystawy. W\u015br\u00f3d nich wystawa po\u015bwi\u0119cona cmentarzowi Bajkowa w Kijowie przygotowana przez Instytut Polonika, z fotografiami Norberta Piwowarczyka i tekstem dr. Bart\u0142omieja Gutowskiego. Wystawa ma charakter plenerowy, pokazywana by\u0142a w tym roku ju\u017c m.in. w Wilnie. Obecnie, do po\u0142owy grudnia, mo\u017cna j\u0105 ogl\u0105da\u0107 przed bud. 23 na W\u00f3ycickiego. W tym roku szczeg\u00f3lnie doceniona zosta\u0142a r\u00f3wnie\u017c praca dr Marty Wiraszki. Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy \u2013 Biblioteka G\u0142\u00f3wna Wojew\u00f3dztwa Mazowieckiego oraz Towarzystwo Mi\u0142o\u015bnik\u00f3w Historii og\u0142osi\u0142y laureat\u00f3w konkursu im. Hanny Szwankowskiej na Varsaviana Roku edycji 2019-2020. Dr Marta Wiraszka otrzyma\u0142a nagrod\u0119 za ksi\u0105\u017ck\u0119 pt. \u201eKaplice i mauzolea na cmentarzach Warszawy w XIX i pierwszej po\u0142owie XX wieku\u201d, tom 2.<\/p>\n\n\n\n

\"\"
Wystawa na kampusie W\u00f3ycickiego po\u015bwi\u0119cona cmentarzowi Bajkowa<\/figcaption><\/figure>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Naukowcy z Instytutu Historii Sztuki UKSW od lat prowadz\u0105 dzia\u0142ania badawczo-dokumentacyjne na europejskich nekropoliach. Prace do tej pory by\u0142y skoncentrowane na starych polskich cmentarzach, kt\u00f3re znajduj\u0105 si\u0119 na terenie dzisiejszej Ukrainy. Niestety, wojna zatrzyma\u0142a te dzia\u0142ania. Nowe kierunki bada\u0144 Badaczom z UKSW i wsp\u00f3\u0142pracownikom uda\u0142o si\u0119 otworzy\u0107 nowe kierunki. Dzi\u0119ki uzyskanemu z Instytutu Polonika grantowi […]<\/p>\n","protected":false},"featured_media":20023,"parent":0,"menu_order":0,"template":"","meta":{"_acf_changed":false,"inline_featured_image":false,"footnotes":"","_links_to":"","_links_to_target":""},"kategorie_badania_i_nauka":[65],"class_list":["post-20075","badania_i_nauka","type-badania_i_nauka","status-publish","has-post-thumbnail","hentry","kategorie_badania_i_nauka-osiagniecia"],"acf":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/badania_i_nauka\/20075","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/badania_i_nauka"}],"about":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/types\/badania_i_nauka"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/badania_i_nauka\/20075\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/media\/20023"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=20075"}],"wp:term":[{"taxonomy":"kategorie_badania_i_nauka","embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/kategorie_badania_i_nauka?post=20075"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}