<\/p>\n\n\n\n
Czy tekst wygenerowany przez sztuczn\u0105 inteligencj\u0119 mo\u017ce narusza\u0107 przepisy prawa?<\/strong> <\/p>\n\n\n\n Rozstrzygni\u0119cie nale\u017cy do s\u0105d\u00f3w. Ale zagadnienie jest stosunkowo nowe i prawo nie nad\u0105\u017ca za post\u0119pem technologicznym. Nie tyle tworzenie, ile rozpowszechnianie tre\u015bci wygenerowanych przez sztuczn\u0105 inteligencj\u0119 mo\u017ce zosta\u0107 uznane za naruszenie prawa w\u0142asno\u015bci intelektualnej. Autorzy pozywaj\u0105 tw\u00f3rc\u00f3w system\u00f3w sztucznej inteligencji zarzucaj\u0105c im nadu\u017cycia podczas tzw. trening\u00f3w tj. nasycania tre\u015bciami tych system\u00f3w. W praktyce, je\u017celi tre\u015bci wygenerowane przez sztuczn\u0105 inteligencj\u0119 zawieraj\u0105 fragmenty cudzej tw\u00f3rczo\u015bci, mo\u017ce by\u0107 to zinterpretowane jako naruszenie prawa. <\/p>\n\n\n\n W jaki spos\u00f3b prawo chroni zatem tw\u00f3rc\u00f3w? <\/strong> <\/p>\n\n\n\n Nie ma precyzyjnych przepis\u00f3w prawnych dotycz\u0105cych wytwor\u00f3w sztucznej inteligencji. Stworzenie za pomoc\u0105 popularnego czatu GPT tekstu zawieraj\u0105cego fragmenty czyjej\u015b pracy magisterskiej nie jest, w \u015bwietle prawa, tym samym co skopiowanie fragmentu owej pracy magisterskiej. W pierwszym przypadku trudno jednoznacznie wykaza\u0107, \u017ce mamy do czynienia z przej\u0119ciem cudzej tw\u00f3rczo\u015bci, w drugim – mo\u017cemy postawi\u0107 zarzut plagiatu, kt\u00f3rego udowodnienie wi\u0105\u017ce si\u0119, w my\u015bl ustawy o szkolnictwie wy\u017cszym, z pozbawieniem tytu\u0142u zawodowego lub stopnia naukowego. <\/p>\n\n\n\n Prawa maj\u0105tkowe i osobiste tw\u00f3rc\u00f3w podlegaj\u0105 ochronie na mocy prawa autorskiego, ale powstanie pot\u0119\u017cnych system\u00f3w sztucznej inteligencji zmieni\u0142o wszystko. Dzi\u015b coraz trudniej jest nam oceni\u0107 co pochodzi od cz\u0142owieka, a co zosta\u0142o wygenerowane przez maszyn\u0119. <\/p>\n\n\n\n Chodzi wi\u0119c nie tyle o zmian\u0119, ale interpretacj\u0119 obowi\u0105zuj\u0105cych dzi\u015b przepis\u00f3w uwzgl\u0119dniaj\u0105c\u0105 rozw\u00f3j technologiczny?<\/strong> <\/p>\n\n\n\n Dotychczas skutecznie dzia\u0142aj\u0105cy Jednolity Systemu Antyplagiatowy ju\u017c nie wystarczy. Dlatego, w zwi\u0105zku z rosn\u0105cym ryzykiem wykorzystania czatu GPT, np. podczas pisania prac dyplomowych, eksperci z O\u015brodka Przetwarzania Informacji dodali w tym roku now\u0105 funkcj\u0119 do systemu antyplagiatowego, kt\u00f3ra pozwala na zbadanie czy prace dyplomowe zosta\u0142y napisane z u\u017cyciem sztucznej inteligencji. <\/p>\n\n\n\n Liczby robi\u0105 wra\u017cenie. Jednolity System Antyplagiatowy przetestowa\u0142 dot\u0105d 1.5 mln prac dyplomowych, korzysta z niego 100 000 u\u017cytkownik\u00f3w z 440 instytucji. 320\u202f000 prac zosta\u0142o uznanych przez system za potencjalne plagiaty.<\/strong> <\/p>\n\n\n\n Dlatego w\u0142a\u015bnie jest on niezb\u0119dny, za\u015b jego stosowanie sta\u0142o si\u0119 obowi\u0105zkowe. Dzia\u0142aj\u0105cy prewencyjnie system antyplagiatowy to narz\u0119dzie prawie doskona\u0142e, kt\u00f3re w znacznym stopniu ograniczy\u0142o problem plagiatu, ale podobnie jak przepisy z zakresu prawa w\u0142asno\u015bci intelektualnej, zosta\u0142o ono stworzone zanim sztuczna inteligencja zacz\u0119\u0142a by\u0107 powszechnie wykorzystywana. Czas poka\u017ce, czy wypr\u00f3bowany system poradzi sobie ze sztuczn\u0105 inteligencj\u0105 coraz powszechniej wykorzystywan\u0105 do generowania prac licencjackich czy magisterskich. Studenci doskonale znaj\u0105 nie tylko to narz\u0119dzie, ale r\u00f3wnie\u017c techniki manipulacji i kamufla\u017cu, ich pomys\u0142owo\u015b\u0107 w tej materii jest niezwyk\u0142a.\u00a0\u00a0<\/p>\n\n\n\n Nauczyciele rzadko zadaj\u0105 dzi\u015b prace domowe, bo ich autorami nie s\u0105 ju\u017c ani rodzice, ani korepetytorzy, ani autorzy z portalu \u015aci\u0105ga.pl, ale sztuczna inteligencja.<\/strong> <\/p>\n\n\n\n Ja sam zrezygnowa\u0142em z prac zaliczeniowych, stawiam na dyskusj\u0119, prac\u0119 w grupach, s\u0142owem – bezpo\u015bredni kontakt ze studentami. Czasem proponuj\u0119 im, by spr\u00f3bowali rozwi\u0105za\u0107 kazus z prawa cywilnego, na pocz\u0105tku sami, a potem z u\u017cyciem sztucznej inteligencji, a nast\u0119pnie por\u00f3wnali wyniki. To pozwala im przekona\u0107 si\u0119, jakie b\u0142\u0119dy, okre\u015blane mianem halucynacji, generuje system. Zmiana podej\u015bcia do formy prowadzenia zaj\u0119\u0107 na uczelniach jest nieunikniona. Wyg\u0142aszanie klasycznego wyk\u0142adu mija si\u0119 z celem, nie jest dostosowane do potrzeb wsp\u00f3\u0142czesnych student\u00f3w. Warto wci\u0105gn\u0105\u0107 ich do rozmowy, w przeciwnym razie zwr\u00f3c\u0105 si\u0119 do czatu GPT i wygeneruj\u0105 odpowied\u017a zamiast zastanowi\u0107 si\u0119 nad samodzielnym rozwi\u0105zaniem zagadnienia. Staram si\u0119 u\u015bwiadamia\u0107 studentom ryzyko zwi\u0105zane z automatyzacj\u0105 zada\u0144, a tak\u017ce pom\u00f3c ograniczy\u0107 ryzyko korzystania w spos\u00f3b nieuprawniony ze sztucznej inteligencji. <\/p>\n\n\n\n Dlatego na UKSW ka\u017cdy student bierze udzia\u0142 w zaj\u0119ciach z prawa w\u0142asno\u015bci intelektualne<\/strong>j. <\/p>\n\n\n\n Uwa\u017cam za sensowne i m\u0105dre posuni\u0119cie ze strony w\u0142adz naszej Uczelni, kt\u00f3re ju\u017c kilka lat temu zdecydowa\u0142y, \u017ce zaj\u0119cia z prawa w\u0142asno\u015bci intelektualnej b\u0119d\u0105 prowadzone nie tylko na studiach prawniczych, ale na wszystkich kierunkach. Zadaniem nas \u2013 wyk\u0142adowc\u00f3w, jest wyja\u015bnienie, czym jest Jednolity System Antyplagiatowy, a czym generatywna sztuczna inteligencja i w jaki spos\u00f3b mo\u017cna jej u\u017cywa\u0107.<\/p>\n\n\n\n Jaki spos\u00f3b korzystania ze sztucznej inteligencji jest uprawniony i zasadny?<\/strong> <\/p>\n\n\n\n Takie systemy jak czat GPT doskonale sprawdzaj\u0105 si\u0119 jako narz\u0119dzia do wyszukiwania informacji. Staj\u0105 si\u0119 czym\u015b na kszta\u0142t nowego rodzaju wyszukiwarki internetowej. W spos\u00f3b przyst\u0119pny dokonuj\u0105 podsumowa\u0144 obszernych, skomplikowanych dokument\u00f3w, co mo\u017ce znacz\u0105co usprawni\u0107 nasz\u0105 prac\u0119. Dzi\u0119ki sztucznej inteligencji mo\u017cemy uzyska\u0107 dost\u0119p do \u017ar\u00f3d\u0142a, znale\u017a\u0107 odpowiedni cytat, za\u015b prawo do cytowania jest uwzgl\u0119dnione przez prawo autorskie. Sztuczna inteligencja \u015bwietnie dokonuje t\u0142umaczenia tekst\u00f3w na j\u0119zyki obce, korekty, weryfikacji j\u0119zykowej, mo\u017cemy j\u0105 \u201epoprosi\u0107\u201d, by upro\u015bci\u0142a nasze teksty, czyni\u0105c je bardziej zrozumia\u0142ymi. Chodzi o to, by korzysta\u0107 ze sztucznej inteligencji w spos\u00f3b odpowiedzialny i zgodny z prawem. <\/p>\n\n\n\n W maju 2024 r. Rada Europy przyj\u0119\u0142a pierwsz\u0105 mi\u0119dzynarodow\u0105 Konwencj\u0119 w sprawie sztucznej inteligencji i ochrony praw podstawowych, aby rozw\u00f3j technologii by\u0142 zgodny z zasadami etyki i rzeczywi\u015bcie s\u0142u\u017cy\u0142 spo\u0142ecze\u0144stwu. <\/p>\n\n\n\n Czy sztuczna inteligencja zagrozi egzystencji tw\u00f3rc\u00f3w \u2013 artyst\u00f3w, naukowc\u00f3w? Czy wkr\u00f3tce mog\u0105 okaza\u0107 si\u0119 zb\u0119dni? <\/strong><\/p>\n\n\n\n To ju\u017c nie spekulacje, lecz realne zagro\u017cenie. Pracodawcy powszechnie korzystaj\u0105 z system\u00f3w sztucznej inteligencji, kt\u00f3re zast\u0119puj\u0105 cz\u0142owieka przy tworzeniu grafiki komputerowej, obraz\u00f3w, tekst\u00f3w, a nawet film\u00f3w. W bran\u017cy informatycznej systemy sztucznej inteligencji s\u0105 w stanie wykona\u0107 cz\u0119\u015b\u0107 zada\u0144 programist\u00f3w. Wybitny tw\u00f3rca mo\u017ce spa\u0107 spokojnie, ale w wielu bran\u017cach cz\u0142owiek zostaje zast\u0105piony przez maszyn\u0119. <\/p>\n\n\n\n Rozmawia\u0142a Joanna Herman<\/p>\n\n\n\n Dr hab. Marek \u015awierczy\u0144ski, prof. ucz. wyk\u0142adowca akademicki z Instytutu Nauk Prawnych UKSW. Specjalista w zakresie prawa w\u0142asno\u015bci intelektualnej, prawa nowych technologii, prawa farmaceutycznego oraz prawa prywatnego mi\u0119dzynarodowego. Cz\u0142onek Bureau Consultatif sur l’Intelligence Artificielle oraz konsultant w Comit\u00e9 Europ\u00e9en de Coop\u00e9ration Juridique w Radzie Europy, ekspert Commission Europ\u00e9enne pour l\u2019Efficacit\u00e9 de la Justice, konsultant Rady Europy w zakresie dowod\u00f3w elektronicznych i cyfryzacji s\u0105downictwa. Arbiter w S\u0105dzie Polubownym ds. domen internetowych. Przewodnicz\u0105cy zespo\u0142u ds. prawa w\u0142a\u015bciwego dla sztucznej inteligencji w Wirtualnej Katedrze Prawa i Etyki powo\u0142anej przez konsorcjum polskich uczelni. Arbiter w S\u0105dzie Polubownym ds. domen internetowych. <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" – Nie ma precyzyjnych przepis\u00f3w prawnych dotycz\u0105cych wytwor\u00f3w sztucznej inteligencji. Dzi\u015b coraz trudniej jest nam oceni\u0107 co pochodzi od cz\u0142owieka, a co zosta\u0142o wygenerowane przez maszyn\u0119. Chodzi zatem o zmian\u0119 interpretacji obowi\u0105zuj\u0105cych przepis\u00f3w uwzgl\u0119dniaj\u0105c\u0105 rozw\u00f3j technologiczny \u2013 m\u00f3wi ekspert ds. sztucznej inteligencji w Radzie Europy, dr hab. Marek \u015awierczy\u0144ski, prof. ucz. z Instytutu Nauk Prawnych […]<\/p>\n","protected":false},"featured_media":41590,"parent":0,"menu_order":0,"template":"","meta":{"_acf_changed":false,"inline_featured_image":false,"footnotes":"","_links_to":"","_links_to_target":""},"kategorie_badania_i_nauka":[132],"class_list":["post-41593","badania_i_nauka","type-badania_i_nauka","status-publish","has-post-thumbnail","hentry","kategorie_badania_i_nauka-rozmowy"],"acf":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/badania_i_nauka\/41593","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/badania_i_nauka"}],"about":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/types\/badania_i_nauka"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/badania_i_nauka\/41593\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":41602,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/badania_i_nauka\/41593\/revisions\/41602"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/media\/41590"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=41593"}],"wp:term":[{"taxonomy":"kategorie_badania_i_nauka","embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/en\/wp-json\/wp\/v2\/kategorie_badania_i_nauka?post=41593"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}