Tak, to podnios\u0142o wag\u0119 Biblioteki jako jednostki og\u00f3lnouczelnianej, kt\u00f3ra jest przecie\u017c jednostk\u0105 naukow\u0105, wspieraj\u0105c\u0105 procesy dydaktyczne i naukowe na Uczelni i to zadanie od lat jest wci\u0105\u017c niezmienne.<\/p>\n\n\n\n
Pocz\u0105tki dzia\u0142alno\u015bci Biblioteki by\u0142y trudne.<\/strong><\/p>\n\n\n\n Mo\u017cna powiedzie\u0107, \u017ce na pocz\u0105tku funkcjonowania Biblioteki warunki by\u0142y tragiczne. Nie by\u0142o magazyn\u00f3w, rega\u0142y z ksi\u0105\u017ckami by\u0142y ulokowane na korytarzach lub w salach wyk\u0142adowych. Ksi\u0119gozbi\u00f3r by\u0142 rozproszony. \u0141atwo mog\u0142o co\u015b zgin\u0105\u0107. A trzeba pami\u0119ta\u0107, \u017ce podstaw\u0105 tego ksi\u0119gozbioru sta\u0142y si\u0119 zbiory katedr i zak\u0142ad\u00f3w wydzia\u0142\u00f3w teologicznych Uniwersytetu Jagiello\u0144skiego i Uniwersytetu Warszawskiego, kt\u00f3re jak wiemy decyzj\u0105 \u00f3wczesnych w\u0142adz zosta\u0142y zlikwidowane. Pocz\u0105tkowo gromadzono materia\u0142y biblioteczne z teologii, filozofii, prawa kanoniczego i cywilnego, historii Ko\u015bcio\u0142a, jednak\u017ce wraz z rozwojem Uczelni powi\u0119kszano zbiory o literatur\u0119 z innych dziedzin wraz z powstawaniem nowych wydzia\u0142\u00f3w i kierunk\u00f3w nauczania. W 1954 r. w Bibliotece zatrudnionych by\u0142o sze\u015b\u0107 os\u00f3b, a pierwsz\u0105 dyrektork\u0105 by\u0142a pani Barbara Wilejszyc. Stopniowo powi\u0119ksza\u0142 si\u0119 zesp\u00f3\u0142 oraz zasoby biblioteczne.<\/p>\n\n\n\n Jakie by\u0142y kamienie milowe rozwoju Biblioteki UKSW?<\/strong><\/p>\n\n\n\n Tych kamieni by\u0142o sporo, ale na pewno jednym z pierwszych i najwa\u017cniejszych by\u0142a inicjatywa ksi\u0119dza rektora J\u00f3zefa Iwanickiego. Utworzy\u0142 on w 1966 Referat Wymiany, kt\u00f3ry poprzez kontakty z bibliotekami zza \u201e\u017celaznej kurtyny\u201d wzbogaca\u0142 znacznie zbiory Biblioteki. W zamian za publikacje naszego Wydawnictwa ATK pozyskiwali\u015bmy wiele publikacji m.in. z Niemiec, W\u0142och, Francji, kt\u00f3re to pa\u0144stwa w ten spos\u00f3b ch\u0119tnie wspiera\u0142y \u201ewoln\u0105 nauk\u0119\u201d w kraju komunistycznym. Dzi\u0119ki temu posiadamy w naszych zasobach chocia\u017cby bardzo bogaty ksi\u0119gozbi\u00f3r prac zagranicznych dotycz\u0105cych Soboru Watyka\u0144skiego II. W najbli\u017cszym czasie chcemy go opracowa\u0107 w systemie bibliotecznym.<\/p>\n\n\n\n Kompletny, skatalogowany ksi\u0119gozbi\u00f3r b\u0119dzie doskona\u0142ym \u017ar\u00f3d\u0142em do bada\u0144 nad histori\u0105 tego wa\u017cnego w dziejach Ko\u015bcio\u0142ach wydarzenia.<\/p>\n\n\n\n Wsp\u00f3\u0142praca z bibliotekami w zakresie wymiany publikacji trwa do dzi\u015b. Tego typu wsp\u00f3\u0142prac\u0119 prowadzimy r\u00f3wnie\u017c z wieloma uczelniami z W\u0142och, Francji, Niemiec, Hiszpanii. Wsp\u00f3\u0142pracujemy nawet z Kolegium Teologicznym w Indiach czy uczelniami w Ameryce Po\u0142udniowej. Wsp\u00f3\u0142pracujemy te\u017c z najwi\u0119ksz\u0105 bibliotek\u0105 na \u015bwiecie czyli Bibliotek\u0105 Kongresu Stan\u00f3w Zjednoczonych, kt\u00f3ra w swoich zbiorach posiada wszystkie publikacje wydane przez Wydawnictwo Naukowe UKSW. Jest to element promocji dzia\u0142alno\u015bci naukowej naszej Uczelni. Oczywi\u015bcie wsp\u00f3\u0142pracujemy tak\u017ce z wieloma o\u015brodkami naukowymi w Polsce.<\/p>\n\n\n\n Czy poza t\u0105 wsp\u00f3\u0142prac\u0105, kt\u00f3ra zosta\u0142a zapocz\u0105tkowana prawie sze\u015b\u0107dziesi\u0105t lat temu, mo\u017ce Pani wymieni\u0107 inne wa\u017cne wydarzenia z historii Biblioteki UKSW, kt\u00f3re przyczyni\u0142y si\u0119 do jej rozwoju, kolejne kamienie milowe?<\/strong><\/p>\n\n\n\n Kolejnym kamieniem milowym w rozwoju Biblioteki by\u0142o w 1993 rozpocz\u0119cie katalogowania zbior\u00f3w w systemie MAK, jako jednej z pierwszych bibliotek w Polsce. Dyrektor Biblioteki Piotr Latawiec nawi\u0105za\u0142 tak\u017ce wsp\u00f3\u0142prac\u0119 z NASK (Naukowa i Akademicka Sie\u0107 Komputerowa). Biblioteka by\u0142a wtedy prekursorem zmian technologicznych na Akademii. \u00a0Jako ciekawostk\u0119 mog\u0119 poda\u0107 fakt, \u017ce pierwsz\u0105 powsta\u0142\u0105 stron\u0105 internetow\u0105 na naszej Uczelni by\u0142a w\u0142a\u015bnie strona Biblioteki.<\/p>\n\n\n\n Nast\u0119pnie w 2016 roku Biblioteka pod zarz\u0105dem dyrektor Katarzyny Materskiej wdro\u017cy\u0142a zintegrowany system biblioteczny KOHA i podj\u0119\u0142a wsp\u00f3\u0142prac\u0119 z NUKAT, kt\u00f3ry zrzesza\u0142a biblioteki naukowe tworz\u0105c katalog centralny bibliotek akademickich i naukowych.<\/p>\n\n\n\n Kolejnym krokiem by\u0142o podj\u0119cie wsp\u00f3\u0142pracy z Bibliotek\u0105 Narodow\u0105 w ramach projektu Narodowego Rozwoju Czytelnictwa 2.0 i\u00a0w\u0142\u0105czenie w 2022 roku naszych zasob\u00f3w do Og\u00f3lnopolskiej Sieci Bibliotecznej w systemie ALMA z\u00a0wyszukiwark\u0105 Primo. W tym systemie pracuj\u0105 najbardziej presti\u017cowe uczelnie \u015bwiata, np. w \u00a0Cambridge i Oxfordzie. Dzi\u0119ki temu wzros\u0142y mo\u017cliwo\u015bci przegl\u0105dania naszych zasob\u00f3w przez czytelnik\u00f3w zewn\u0119trznych.<\/p>\n\n\n\n Wa\u017cnym procesem w rozwoju biblioteki by\u0142o zapewnienie dost\u0119pu do elektronicznych, krajowych i mi\u0119dzynarodowych baz danych. Aktualnie zapewniamy dost\u0119p do prawie 40 baz (w tym zasob\u00f3w Wirtualnej Biblioteki Nauki) zawieraj\u0105cych bardzo bogat\u0105 ofert\u0119 czasopism, ksi\u0105\u017cek i innych dokument\u00f3w w postaci pe\u0142notekstowej, bibliograficzno-abstraktowej oraz bibliograficznej. Oferujemy tak\u017ce dost\u0119p do platformy IBUK Libra.<\/p>\n\n\n\n Od 2016 r. Biblioteka nale\u017cy do instytucji partnerskich Cyfrowej Wypo\u017cyczalni Publikacji Naukowych Academica \u2013 najwi\u0119kszej w Polsce bezp\u0142atnej, pe\u0142notekstowej bazy online polskich publikacji naukowych (ksi\u0105\u017cek i czasopism) ze wszystkich dziedzin wiedzy.\u00a0W 2017 roku byli\u015bmy wsp\u00f3\u0142inicjatorami bardzo wa\u017cnej inicjatywy warszawskich bibliotek akademickich – SWW BiblioWawa (System Wypo\u017cycze\u0144 Warszawskich). W ramach tego projektu nasi studenci i pracownicy mog\u0105 wypo\u017cycza\u0107 ksi\u0105\u017cki do domu z innych o\u015brodk\u00f3w bibliotecznych, kt\u00f3re podpisa\u0142y porozumienie. Od 2015 roku Biblioteka realizuje w ramach projekt\u00f3w zadania z zakresu konserwacji, digitalizacji i upowszechnienia starych druk\u00f3w, archiwalnych inwentarzy bibliotecznych i cennych kolekcji w swoim ksi\u0119gozbiorze.<\/p>\n\n\n\n Jednak\u017ce w ostatnim dziesi\u0119cioleciu najwa\u017cniejszym\u00a0i najbardziej znacz\u0105cym elementem rozwoju Biblioteki by\u0142y dzia\u0142ania dotycz\u0105ce wdro\u017cenia systemu informacji naukowej i bazy wiedzy. W tym celu powo\u0142ano w 2021 roku Baz\u0119 Wiedzy Uniwersytetu Kardyna\u0142a Stefana Wyszy\u0144skiego w Warszawie, kt\u00f3ra ma na celu zapewnienie odpowiedniej ewidencji, archiwizacji oraz upowszechniania efekt\u00f3w dzia\u0142alno\u015bci naukowo-badawczej i dydaktycznej pracownik\u00f3w i doktorant\u00f3w Uniwersytetu oraz realizacji polityki otwartego dost\u0119pu aby wspomaga\u0107 ewaluacj\u0119 dzia\u0142alno\u015bci naukowej UKSW.<\/p>\n\n\n\n Takie systemy sprawiaj\u0105, \u017ce z naszych zasob\u00f3w bibliotecznych mog\u0105 korzysta\u0107 osoby spoza UKSW. Ale Biblioteka prowadzi tak\u017ce tzw. us\u0142ugi biblioteczne, z kt\u00f3rych korzystaj\u0105 przede wszystkim nasi pracownicy naukowi?<\/strong><\/p>\n\n\n\n Tak, opr\u00f3cz najnowocze\u015bniejszych system\u00f3w biblioteczno-informacyjnych wprowadzali\u015bmy na przestrzeni lat tzw. us\u0142ugi biblioteczne, takie jak us\u0142uga bibliometryczna, kt\u00f3rej celem jest sporz\u0105dzenie dla zainteresowanych nauczycieli akademickich, doktorant\u00f3w i student\u00f3w analiz do wniosk\u00f3w konkursowych, raport\u00f3w do\u00a0Narodowego Centrum Nauki oraz\u00a0Narodowego Centrum Bada\u0144 i\u00a0Rozwoju, a tak\u017ce wniosk\u00f3w do Rady Doskona\u0142o\u015bci Naukowej w celu uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego i\u00a0tytu\u0142u profesora oraz dla w\u0142adz uczelni w ramach wnioskowania o nagrody, stypendia czy awanse.<\/p>\n\n\n\n Oferujemy te\u017c us\u0142ugi: zapytaj bibliotekarza, zaproponuj do zbior\u00f3w, us\u0142uga digitalizacyjna czy Wypo\u017cyczalnia Mi\u0119dzybiblioteczna. Na pro\u015bb\u0119 nauczycieli akademickich organizujemy szkolenia w zakresie korzystania ze wszystkich rodzaj\u00f3w zbior\u00f3w bibliotecznych. Stale wsp\u00f3\u0142pracujemy tak\u017ce z wydzia\u0142ami i innymi jednostkami w zakresie przygotowania sprawozdania z zaplecza biblioteczno-informacyjnego dla Polskiej Komisji Akredytacyjnej (PKA).<\/p>\n\n\n\n W kwietniu nasza Biblioteka znalaz\u0142a si\u0119 w gronie laureat\u00f3w w zakresie e-czytelnictwa. Otrzyma\u0142a wyr\u00f3\u017cnienie w kategorii \u201eNajwi\u0119kszy przyrost zasob\u00f3w IBUK Libra\u201d.<\/strong><\/p>\n\n\n\n Otrzymana nagroda podkre\u015bla rol\u0119, jak\u0105 w\u00a0procesie kszta\u0142cenia spe\u0142nia sta\u0142y dost\u0119p do\u00a0cyfrowych publikacji naukowych. Dzi\u0119ki\u00a0wsp\u00f3\u0142pracy z\u00a0O\u015brodkiem Zarz\u0105dzania Projektami i\u00a0Centrum Wsparcia Dydaktyki oraz\u00a0pozyskanym \u015brodkom finansowym w\u00a0ramach projekt\u00f3w realizowanych w\u00a0UKSW, mogli\u015bmy otrzyma\u0107 to wyr\u00f3\u017cnienie.<\/p>\n\n\n\n Obecnie, zasoby udost\u0119pniane przez Bibliotek\u0119 licz\u0105 blisko 4000 publikacji, dost\u0119pnych ca\u0142odobowo zar\u00f3wno w sieci informatycznej UKSW, jak i za pomoc\u0105 kod\u00f3w logowania z urz\u0105dze\u0144 prywatnych poza terenem Uczelni. Nie wychodz\u0105c z domu mo\u017cemy skorzysta\u0107 z tak wielkiego zasobu wiedzy.\u00a0Staramy si\u0119, aby dost\u0119p zakupionych na platformie PWN IBUK Libra podr\u0119cznik\u00f3w i monografii z obejmuj\u0105cych m.in. nauki spo\u0142eczne, nauki o zdrowiu, psychologi\u0119, medycyn\u0119, ekonomi\u0119 oraz nauki humanistyczne, zwi\u0119ksza\u0142 si\u0119\u00a0z ka\u017cdym rokiem. Kolekcje s\u0105 dostosowywane do potrzeb naukowych i dydaktycznych student\u00f3w oraz kadry naukowo-badawczej Uniwersytetu.<\/p>\n\n\n\n No w\u0142a\u015bnie, spos\u00f3b czytelnictwa w dzisiejszych czasach zmienia si\u0119. Biblioteki dbaj\u0105 o to aby zasoby cyfrowe by\u0142y tak samo dobrze wyposa\u017cone jak te standardowe. Na ile e-czytelnictwo wypiera to tradycyjne?<\/strong><\/p>\n\n\n\n Rzeczywi\u015bcie wsp\u00f3\u0142czesna biblioteka zmienia oblicze. W tej chwili mo\u017cemy powiedzie\u0107, \u017ce proporcje czytelnicze rozk\u0142adaj\u0105 si\u0119 mniej wi\u0119cej p\u00f3\u0142 na p\u00f3\u0142, ze wskazaniem jednak na e-czytelnictwo. Kiedy\u015b nasze czytelnie by\u0142y przestrzeniami z wieloma stolikami i krzes\u0142ami do siedzenia, kt\u00f3re potrafi\u0142y by\u0107 zaj\u0119te w 100%. Dzi\u015b nie obserwujemy takich t\u0142um\u00f3w w czytelniach jak na pocz\u0105tku lat dwutysi\u0119cznych, kiedy na przyk\u0142ad na dost\u0119p do komputer\u00f3w bibliotecznych w naszej Bibliotece trzeba by\u0142o si\u0119 zapisywa\u0107 i korzysta\u0107 z nich jedynie p\u00f3\u0142 godziny przy jednorazowym dost\u0119pie. Teraz, gdy ka\u017cdy ma internat w telefonie wygl\u0105da to inaczej. Odwiedzin, po pandemicznej przerwie, mimo wszystko nie jest ma\u0142o. Nie tylko powr\u00f3cili\u015bmy do stanu sprzed pandemii, ale w 2023 r., odwiedzin w Bibliotece by\u0142o wi\u0119cej ni\u017c w 2019. Na UKSW staramy si\u0119 tak organizowa\u0107 czytelnie, \u017ceby by\u0142o w nich miejsce do pracy grupowej, do pracy indywidualnej czy dla os\u00f3b z niepe\u0142nosprawno\u015bciami. Jednak prawd\u0105 jest, \u017ce biblioteki si\u0119 zmieniaj\u0105 a rozw\u00f3j technologiczno-informatyczny daje du\u017ce mo\u017cliwo\u015bci w tym zakresie.<\/p>\n\n\n\n Jednak, tak jak powiedzia\u0142a Pani wcze\u015bniej cyfrowymi zbiorami zarz\u0105dzaj\u0105 biblioteki. Za e-czytelnictwem stoj\u0105 konkretni ludzie, pracownicy biblioteki, kt\u00f3rzy kataloguj\u0105, opisuj\u0105 i udost\u0119pniaj\u0105 zbiory. Ich praca bardzo cz\u0119sto nie jest widoczna. Ilu pracownik\u00f3w liczy obecnie Biblioteka UKSW i z ilu dzia\u0142\u00f3w si\u0119 sk\u0142ada?<\/strong><\/p>\n\n\n\n Obecnie pracuje u nas 33 bibliotekarzy w czterech dzia\u0142ach: Dziale Gromadzenia Zbior\u00f3w, Dziale Opracowania Zbior\u00f3w, Dziale Udost\u0119pniania i Przechowywania Zbior\u00f3w oraz Dziale Informacji Naukowej i Transferu Wiedzy. W ramach tego dzia\u0142u funkcjonuje tak\u017ce Pracownia Digitalizacyjna i Pracownia Starych Druk\u00f3w i Zbior\u00f3w XIX-wiecznych. Wszystkie dzia\u0142y s\u0105 zlokalizowane na kampusie Dewajtis. Tutaj funkcjonuj\u0105 tak\u017ce trzy punkty biblioteczne: wypo\u017cyczalnia i dwie czytelnie. Na Kampusie W\u00f3ycickiego w bud. 23 ma swoj\u0105 lokalizacj\u0119 czytelnia og\u00f3lna, wypo\u017cyczalnia II i magazyn II, a w bud. 17, zbiory z zakresu nauk prawnych.<\/p>\n\n\n\n Jakie s\u0105 plany na przysz\u0142o\u015b\u0107 Biblioteki UKSW?<\/strong><\/p>\n\n\n\n Wsp\u00f3\u0142czesna Biblioteka ma by\u0107 miejscem fizycznym i spo\u0142ecznym z wolnym dost\u0119pem do zbior\u00f3w, posiadaj\u0105cym pokoje do pracy indywidualnej lub grupowej, kabiny ze sprz\u0119tem audiowizualnym, centrum edukacyjnym, gdzie czytelnicy maj\u0105 mie\u0107 warunki do nauki a us\u0142ugi s\u0105 dostosowane do zmian w metodach nauczania; przestrzeni\u0105 do prezentacji sztuki czyli organizacji imprez kulturalnych czy wreszcie miejscem okre\u015blanym jako przestrze\u0144 \u201eniebiblioteczna\u201d, do kt\u00f3rych zaliczy\u0107 mo\u017cna ksi\u0119garnie, centra multimedialne czy bary i kawiarnie.<\/p>\n\n\n\n Najwi\u0119ksz\u0105 nasza potrzeb\u0105 jest budowa nowego budynku. Jest to pal\u0105cy problem, bo nie mamy ju\u017c w\u0142a\u015bciwie miejsca na przechowywanie zbior\u00f3w tradycyjnych. Nowoczesny budynek biblioteczny musi zapewni\u0107 odpowiednie warunki zar\u00f3wno dla u\u017cytkownik\u00f3w, zbior\u00f3w tradycyjnych i bibliotekarzy. Nale\u017cy podkre\u015bli\u0107, \u017ce wolny dost\u0119p do zbior\u00f3w musi by\u0107 jak najwi\u0119kszy, u\u017cytkownicy musz\u0105 mie\u015b mo\u017cliwo\u015b\u0107\u00a0 pracy indywidualnej i grupowej, posiada\u0107 pracownie digitalizacyjn\u0105, audiowizualn\u0105, pomieszcze\u0144 magazynowych, odpowiednich pomieszcze\u0144 dla naszych\u00a0najcenniejszych zbior\u00f3w, tzw. centrum informacyjne, gdzie b\u0119dzie mo\u017cna korzysta\u0107 ze zbior\u00f3w elektronicznych, ale te\u017c organizowa\u0107 szkolenia i konferencje.<\/p>\n\n\n\n Chcemy tak\u017ce opracowa\u0107 monografi\u0119 dotycz\u0105c\u0105 historii Biblioteki UKSW. Jeste\u015bmy bibliotek\u0105 naukow\u0105, dlatego nale\u017cy bardziej rozwin\u0105\u0107 dzia\u0142alno\u015b\u0107 naukow\u0105 naszej jednostki. Mamy ku temu du\u017cy potencja\u0142, bo nasi pracownicy publikuj\u0105 wiele artyku\u0142\u00f3w w czasopismach recenzowanych. Chcieliby\u015bmy tak\u017ce tak jak to robi\u0105 inne biblioteki, prowadzi\u0107 dzia\u0142alno\u015b\u0107 wydawnicz\u0105 we wsp\u00f3\u0142pracy z naszym Wydawnictwem Naukowym. Pomys\u0142\u00f3w mamy wiele i mam nadziej\u0119, \u017ce uda nam si\u0119 je zrealizowa\u0107, dzi\u0119ki wsparciu W\u0142adz Uczelni.<\/p>\n\n\n\n Rozmawia\u0142a Katarzyna Dominiak<\/p>\n\n\n\n Jolanta Bia\u0142kowska<\/strong> prac\u0119 w Bibliotece UKSW rozpocz\u0119\u0142a w 1999 r. w Czytelni G\u0142\u00f3wnej. Nast\u0119pnie od stycznia 2000 roku rozpocz\u0119\u0142a prac\u0119 w Dziale Wymiany Krajowej i Zagranicznej. W 2014 roku \u00f3wczesna dyrektor Katarzyna Materska powierzy\u0142a jej obowi\u0105zki z zakresu informacji naukowej i obs\u0142ugi Czytelni Czasopism Bie\u017c\u0105cych. Nast\u0119pnie od grudnia 2016 powierzono jej funkcj\u0119 kierownika Dzia\u0142u Udost\u0119pniania i Przechowywania Zbior\u00f3w BUKSW. Od lipca br. pe\u0142ni funkcj\u0119 dyrektora Biblioteki UKSW.<\/p>\n<\/div><\/div>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Rozmowa z dyrektor Jolant\u0105 Bia\u0142kowsk\u0105 o historii, rozwoju i planach Biblioteki UKSW. Biblioteka G\u0142\u00f3wna ATK\u00a0zosta\u0142a powo\u0142ana, niemal\u017ce od razu w momencie powstania Akademii Teologii Katolickiej, oddzielnym zarz\u0105dzeniem ministra szkolnictwa wy\u017cszego z dnia 20 kwietnia 1955 r., kt\u00f3re okre\u015bla\u0142o szczeg\u00f3\u0142owo rol\u0119 i zakres jej dzia\u0142ania. Tak, to podnios\u0142o wag\u0119 Biblioteki jako jednostki og\u00f3lnouczelnianej, kt\u00f3ra jest przecie\u017c […]<\/p>\n","protected":false},"author":39,"featured_media":47519,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"inline_featured_image":false,"footnotes":"","_links_to":"","_links_to_target":""},"categories":[150,1,486],"tags":[],"acf":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/47518"}],"collection":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/39"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=47518"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/47518\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":47525,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/47518\/revisions\/47525"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/47519"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=47518"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=47518"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=47518"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}![\"\"](\"https:\/\/uksw.edu.pl\/wp-content\/uploads\/2024\/11\/Jola_biblioteka.jpg\")
<\/figure>