ProjektyProf. dr hab. Anna Sylwia Czyż odebrała brązowy medal Gloria artis. Uroczystość wręczenia medalu odbyła się 16 grudnia 2024 r. w siedzibie Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich.
Prof. Anna Sylwia Czyż jest cenionym ekspertem w dziedzinie nowożytnej sztuki Wielkiego Księstwa Litewskiego, autorem licznych publikacji poświęconych tej tematyce, zaś zwieńczeniem naukowych poszukiwań, związanych z popularyzacją prowadzonych badań jest wileńska wystawa „Pacai. Istorijos sodo lelijos”, poświęcona rodowi Paców, której prof. Anna Sylwia Czyż jest głównym kuratorem. Od początku swojej kariery zawodowej wykonuje ona także prace inwentaryzacyjne zabytkowych polskich cmentarzy, nagrobków i pałaców na terenach wschodnich dawnej Rzeczpospolitej, a także zajmuje się dziedzictwem kulturowym Polonii w USA. Angażowała i nadal angażuje do działania kolejne pokolenia studentów, uwrażliwiając ich na potrzebę ochrony polskiego dziedzictwa.
Prace badawcze prof. Anny Sylwii Czyż skoncentrowane są na sztuce nowożytnej Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zajmuje się mecenatem artystycznym, architekturą zakonów z tzw. rodziny św. Augustyna, a także architekturą rezydencjonalną. Jej praca magisterska poświęcona była Kalwarii Żmudzkiej, sakralnej fundacji architektonicznej biskupa Jerzego Tyszkiewicza w Gordach. Dzięki jej wysiłkom badacze zainteresowali się nieznaną dotychczas siedemnastowieczną kalwarią. Pracę doktorską prof. Anna Sylwia Czyż poświęciła wybitnemu XVII-wiecznemu zabytkowi architektury, kościołowi pw. świętych Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie, fundacji Michała Kazimierza Paca. Pracę habilitacyjną Anna Sylwia Czyż poświęciła fundacjom artystycznym Stefana, Krzysztofa Zygmunta i Mikołaja Stefana Paców.
Prof. Anna Sylwia Czyż, dzieła sztuki ukazuje w nowych kontekstach w powiązaniu z heraldyką, kulturą literacką baroku, obyczajowością XVII w. na tle dziejów Rzeczpospolitej. Jej badania obejmują nowożytną architekturę rezydencjonalną stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego i to właśnie tego typu architektury dotyczy publikacja Pałace Wilna XVII–XVIII wieku. Jest to w literaturze naukowej nowy typ monografii miejskich pałaców.
Prof. Anna Sylwia Czyż wyniki swoich badań publikuje w artykułach naukowych zamieszczanych w czasopismach i pracach zbiorowych, wydawanych także za granicą, takich jak „Biuletyn Historii Sztuki”, „Ochrona Zabytków”, „Wiadomości Konserwatorskie”, „Rocznik Lituanistyczny”, „Lietuvos istorijos metraštis”, „Kauno istorijos metraštis”, „Humanities and Social Sciences”, „Artifex Novus”, „Knygotyra”, „Acta Acdemiae Artium Vilnensis”, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, „Przegląd Wschodni”, czy „Studia Wilanowskie” i „Artifex Novus”.
W latach 1998-2024 prof. Anna Sylwia Czyż przyczyniła się do odkrycia, zinwentaryzowania oraz dokumentacji i opracowania tysięcy dzieł sztuki sepulkralnej. Dzięki jej działaniom związanym z ochroną polskiego dziedzictwa narodowego poza granicami kraju, możliwe jest nie tylko pielęgnowanie pamięci, ale także ochrona tych obiektów i miejsc, szczególnie tych niszczejących bądź zagrożonych zniszczeniem. Prof. Anna Sylwia Czyż stworzyła, wraz z dr. Bartłomiejem Gutowskim metodologię prowadzenia inwentaryzacji na cmentarzach, wyłożoną w podręczniku, nagradzanym i przetłumaczonym na ukraiński, litewski i angielski.
Prof. Anna Sylwia Czyż łączy środowisko historyków sztuki, inicjując wiele ważnych wydarzeń naukowych, edukacyjnych i wystawienniczych. Jako prezes Stowarzyszenia Historyków Sztuki przyczynia się do inicjowania prac naukowo-badawczych oraz popularyzowania historii sztuki, osiągnięć członków Stowarzyszenia. Historii Stowarzyszenia prof. Anna Sylwia Czyż poświęciła pierwszą naukową monografię Stowarzyszenie Historyków Sztuki. 1934-2014.
Prof. Anna Sylwia Czyż jest od 2020 r. członkiem Zarządu Fundacji im. ks. Janusza Pasierba, a od 2023 r. członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Badaczy Siedemnastego Wieku.
Studiowała na UKSW, w latach 1993-1998 historię literatury wczesnochrześcijańskiej, zaś w latach 1995-2000 historię sztuki. Oba kierunki ukończyła ze stopniem magistra. Od 2000 r. pracuje w Instytucie Historii Sztuki UKSW. W 2006 r. na UKSW uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii, a w 2017 r. doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dyscyplinie historia sztuki w Instytucie Sztuki PAN. W roku 2024 Prezydent RP nadał prof. Annie Sylwii Czyż tytuł profesora nauk humanistycznych.
Podczas swojej pracy w UKSW była kierownikiem studiów zaocznych z historii sztuki (2008-2009), zastępcą dyrektora Instytutu Historii Sztuki (2010 – 2016), prodziekanem Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych (2016 – 2020). Wypromowała jedną doktorantkę (2023), 31 magistrów i 44 licencjuszy. W 2018 r. otrzymałam nagrodę przyznawaną przez studentów UKSW Belfer Roku (kategoria ćwiczeniowiec).
Prof. Anna Sylwia Czyż współpracuje z placówkami badawczo-akademickimi i muzealnymi na Litwie, czego wyrazem jest jej członkostwo w redakcji czasopisma „Acta Academiae Artium Vilnensis”. W październiku 2024 r. otrzymała nominację do Rady Muzeum przy Zamku Królewskim na Wawelu.
Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” nadawany jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego od 2005 r. (zastąpił odznakę Zasłużony Działacz Kultury) osobom szczególnie wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego.
18 grudnia 2024
