ProjektyPrestiżowe wyróżnienie Stowarzyszenia Wydawców Szkół Wyższych za walory edytorskie w konkursie Gaudeamus otrzymał tom 4 Katalogu Grodzisk Warmii i Mazur.
Wyróżnienie Gaudeamus zostało przyznane ostatniemu z czterech wydanych dotychczas tomów w serii Katalogu Grodzisk Warmii i Mazur. Zostały w nim zaprezentowane wyniki badań przeprowadzonych w latach 2011-2024 przez Instytut Archeologii na Wydziale Nauk Historycznych UKSW w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Celem projektu jest sporządzanie możliwie pełnej, rzetelnej dokumentacji pozostałości dawnych grodów, znajdujących się na terytorium Warmii i Mazur, z zastosowaniem, oprócz metody tradycyjnych wykopalisk, dokumentacji cyfrowej, w tym lotniczego skaningu laserowego, jak również tzw. analizy radiowęglowej, pozwalającej na precyzyjne określenie chronologii badanych obiektów.
Prowadzone badania stanowiły weryfikację dotychczasowych ustaleń dotyczących chronologii grodzisk już znanych. Część z nich, choć że od wielu lat wpisania do ewidencji bądź rejestru zabytków, nigdy nie była badana przez archeologów.
W katalogu opublikowanym przez Wydawnictwo Naukowe UKSW znalazły się wszystkie skatalogowane obiekty, których istnienia potwierdziły badania archeologiczne, ale również takie, które w dotychczas istniejącej literaturze były opisywane jako grodziska, a w trakcie badań archeologicznych okazały się nimi nie być.
– Przeprowadzone rozpoznanie i weryfikacja wprowadzają nowe źródła do badań nad rozwojem osadnictwa na omawianym obszarze, począwszy od okresu wczesnej epoki żelaza aż po późne średniowiecze – mówi dr Rafał Solecki, kierownik projektu w latach 2018-2024. – Nie jest to publikacja prosta w odbiorze. Prezentacji źródeł archeologicznych, kartograficznych i historycznych, dotyczących dość specyficznego typu stanowisk archeologicznych, jakim są grodziska, na niewielkim obszarze województwa warmińsko-mazurskiego, trudno konkurować z tytułami przeznaczonymi dla szerokiej publiczności. Dlatego uzyskanie wyróżnienia było dla naszego zespołu miłym zaskoczeniem. Dostrzeżenie i docenienie tej publikacji oznacza, że cały zespół osób zaangażowanych w jej przygotowanie wykonał pracę na najwyższym poziomie.
Pomysłodawcą i wieloletnim kierownikiem projektu Katalog grodzisk Warmii i Mazur był w latach 2011-2017 prof. dr hab. Zbigniew Kobyliński, twórca i dyrektor w latach 2008-2019 Instytutu Archeologii UKSW. Dr Rafał Solecki, kierujący projektem w latach 2018-2024, brał udział w jego realizacji od samego początku. Najpierw jako archeolog płetwonurek, członek zespołu dr. hab. Andrzeja Pydyna z toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, prowadził rozpoznanie badanych w ramach projektu jezior przy grodziskach. W 2013 r. dołączył do zespołu prowadzącego archeologiczne badania wykopaliskowe na lądzie. Pierwsza część projektu zakończyła się w 2017 r. publikacją dwóch tomów opracowania pod redakcją prof. dr. hab. Zbigniewa Kobylińskiego. Badania kontynuował zespół kierowany przez dr. Rafała Soleckiego w latach 2018-2024, czego pokłosiem są dwa kolejne tomy opracowania. W ciągu 12 lat trwania projektu odnaleziono 61 grodzisk, w tym 12 dotąd niezewidencjonowanych obiektów tego typu. Poddany weryfikacji obszar stanowi jedną piątą powierzchni województwa warmińsko-mazurskiego.
Konkurs Gaudeamus jest organizowany przez Stowarzyszenie Wydawców Szkół Wyższych we współpracy z Targami w Krakowie, pod ich patronatem, w celu promowania oraz wyróżniania uczelnianych oficyn wydawniczych za publikowanie najbardziej wartościowych polskich książek naukowych i dydaktycznych.
29 października 2024
