ProjektyWymiany kulturalna, ideowa i cywilizacyjna między Polską a Szwajcarią w XVIII wieku była tematem zorganizowanej na kampusie Dewajtis międzynarodowej konferencji naukowej pt. „Nauka – Wymiana – Oddziaływanie. Bracia Mniszech w Szwajcarii”.
Konferencja była pokłosiem grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki pt. „Bracia Mniszech a Description des montagnes et des vallées qui font partie de la Principauté de Neuchatel et Valangin. Od rękopisu (1764) przez wersje francuskie po poszerzoną edycję niemiecką. Geneza i historia tekstu oraz polski przekład całości”, programu kierowanego przez dr. hab. Jana Zielińskiego, emerytowanego profesora UKSW. Współorganizatorem był Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW. Sekretarzem konferencji – dr Sylwia Stolarczyk.
W chwili rozpoczęcia prac nad grantem w sześcioosobowym zespole było dwóch profesorów UKSW (Tomasz Chachulski, Jan Zieliński) i dwie doktorantki tej uczelni (Agnieszka Nurzyńska-Kozak, Sylwia Stolarczyk), a także dwoje młodych badaczy, związanych wówczas z uniwersytetami w Lozannie (Radosław Szymański) i w Neuchâtel (Rossella Baldi). W programie konferencji ten sześcioosobowy zespół zasilili historycy literatury i historycy sztuki z Uniwersytetu Łódzkiego (Alina Barczyk), Muzeum w Yverdon w Szwajcarii (Corinne Sandoz) i Zamku Królewskiego w Warszawie (Juliusz Zacher) oraz em. profesor Uniwersytetu Lozańskiego (François Rosset). Konferencja była dwujęzyczna, polsko-francuska.
Tematyka referatów, związana z osiemnastowieczną książką, będącą pokłosiem podróży Józefa i Michała, braci Mniszech, w roku 1764, która jest przedmiotem grantu, objęła też szerszą problematykę wymiany kulturalnej, ideowej i cywilizacyjnej między Polską a Szwajcarią w XVIII wieku.
Wygłoszone referaty podejmowały zagadnienia ogólne, jak postrzeganie Szwajcarii jako modelu ustrojowego dla ówczesnej Rzeczypospolitej czy obserwacja proponowanych wówczas w Szwajcarii eksperymentów gospodarczo-politycznych, po kwestie szczegółowe, dotyczące np. kontaktów braci Mniszech z Wolterem i z Rousseau, czy kulturalnej i gospodarczej roli miasta Yverdon pod koniec XVIII wieku. Spektrum tematów sięgało od zegarmistrzostwa przez medalierstwo po wydobycie torfu i ewolucję pojmowania autorstwa tekstów od XVIII wieku. Przewidziana jest publikacja książkowa zaprezentowanych artykułów.
W konferencji prócz referentów wzięło udział zainteresowani tematyką obrad pracownicy naukowo-dydaktyczni UKSW oraz liczne grono studentów polonistyki.
28 listopada 2025
