Zespół badawczy Clinical Emotion Neuroscience Lab z Instytutu Psychologii UKSW pod kierownictwem prof. Katarzyny Kucharskiej prowadzi badania nad dynamiką emocji i sposobami radzenia sobie z nimi u kobiet z zaburzeniem osobowości borderline oraz u kobiet z anoreksją.
Projekt uzyskał finansowanie Narodowego Centrum Nauki w ramach konkursu OPUS 17.s. Celem badania jest poznanie specyfiki funkcjonowania emocjonalnego pacjentów w życiu codziennym oraz zbadanie mechanizmów emocjonalnych i wzorców myślenia, które leżą u podłoża zaburzeń odżywiania.
– Zaburzenie z napadami objadania się stanowi jedno z najczęstszych zaburzeń odżywiania w dzisiejszych czasach, głównie w populacji młodych kobiet – mówi prof. Kucharska. – Badacze twierdzą, że to zjawisko wynika m.in. niewłaściwych interakcji między ośrodkowym układem nerwowym, jego mechanizmami neuroregulacyjnymi a czynnikami hormonalnymi i metabolicznymi. Ważne są także uwarunkowania genetyczne i społeczne. Jadłowstręt psychiczny to zaburzenie najtrudniejsze do leczenia i diagnozy. Zawsze występuje z innymi zaburzeniami np. depresją czy zaburzeniami lękowymi.
W problemach z odżywianiem niewłaściwa regulacja emocji może przybierać formę kontrastujących strategii, począwszy od samookaleczeń niesamobójczych (przypuszczalnie bardziej charakterystycznych dla zaburzeń typu bordeline BPD) po tłumienie emocji (uważane jako bardziej specyficzne dla anoreksji AN), przejawiające się jako głód lub tłumienie ekspresji emocjonalnej. Pomimo rosnącej liczby badań dotyczących dynamiki emocji w życiu codziennym w BPD, wciąż brakuje takich badań dotyczących AN.
Autodestrukcja – jak wyjaśnia prof. Katarzyna Kucharska – polega na stosowaniu szczególnie nieadaptacyjnych sposobów radzenia sobie z emocjami negatywnymi. - Do takich strategii należą m.in. niebezpieczne zachowania umiejscowione na przeciwstawnych biegunach kontinuum. Z jednej strony rozhamowanie zachowania, np. samookaleczanie, bicie, przypalanie się, występujące w zaburzeniu osobowości borderline, a z drugiej – hamowanie zachowania, czyli jego nadmierna kontrola, np. ograniczanie spożywania jedzenia, tłumienie ekspresji emocjonalnej, do czego dochodzi w anoreksji.
Istotnym i nowatorskim aspektem projektu badawczego jest możliwość poznania typowych i wspólnych dla anoreksji i zaburzenia osobowości borderline aspektów dynamiki emocji i regulacji emocji.
Naukowcy prowadzący badania korzystają z metody pobierania próbek doświadczenia (ESM) oraz funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI).
W ramach prowadzonego projektu naukowego do tej pory zbadano 40 zdrowych kobiet, 44 pacjentki z zaburzeniem osobowości borderline i 27 pacjentek z anoreksją.
Zespół badawczy wciąż prowadzi rekrutację w grupie pacjentek z anoreksją. Zgłoszenie udziału w badaniach odbywa się poprzez stronę: https://psychosomatics.psych