Skuteczna pomoc w kryzysach psychicznych

Dzięki wsparciu funduszy europejskich uruchamiamy Środowiskowe Centra Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży oraz kolejne centra dla dorosłych.

Te unikalne w skali kraju miejsca sprawiają, że osoba w kryzysie psychicznym uzyskuje pomoc lekarską i terapeutyczną, nie tracąc wsparcia osób bliskich i łączności ze środowiskiem.

Problemy psychiczne dotykają coraz młodszych

„Dane pokazują, że co piąty nastolatek w Polsce ma problemy psychiczne lub behawioralne. Podobnie jak na całym świecie, również i w Polsce, obserwowany jest nieustanny wzrost liczby osób cierpiących z powodu różnych zaburzeń psychicznych. Wielu z tych trudności można by uniknąć stawiając na profilaktykę i wsparcie na wczesnym etapie choroby. Inwestycja w centrum, które będzie dbać o zdrowie psychiczne najmłodszych, jest tak naprawdę inwestycją w przyszłość. Z kolei inwestycja w zdrowie psychiczne dorosłych daje szansę na włączenie społeczne i powrót na rynek pracy” – powiedział minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński.

Zgodnie z doniesieniami WHO liczba osób leczonych z powodu zaburzeń psychicznych systematycznie rośnie. W poradniach zdrowia psychicznego w Polsce leczy się obecnie ponad milion osób, a problemy tego rodzaju coraz częściej dotykają także dzieci. Ponad połowa wszystkich chorób o podłożu psychicznym rozpoczyna się w wieku dojrzewania.

Konieczność postawienia na profilaktykę i dobrze zorganizowaną opiekę w środowisku na jak najwcześniejszym etapie choroby wynika między innymi z Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2017-2022. „Przeniesienie opieki psychiatrycznej do środowiska lokalnego ma ogromne znaczenie, umożliwia przede wszystkim przeciwdziałania stygmatyzacji osób cierpiących na zaburzenia psychiczne oraz, przy odpowiedniej koordynacji, daje szansę na osiąganie lepszych efektów terapeutycznych” – mówi o programie wiceminister zdrowia Zbigniew Król.

Czym jest Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego

Środowiskowe Centrum na warszawskich Bielanach jest efektem projektu unijnego, który zrealizowała spółka Ezra UKSW. Spółka została utworzona przy Instytucie Psychologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Jak mówi ksiądz rektor prof. dr hab. Stanisław Dziekoński: „Uniwersytet zgodnie ze swoją misją włącza się w projekt zmiany opieki psychologiczno – psychiatrycznej w Polsce.

Cieszę się, że wypracowujemy wzorce możliwe do wykorzystania w całej Polsce. To bardzo ważne, aby nieść profesjonalną, wielostronną pomoc dla wszystkich doświadczających kryzysu psychicznego.”

Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego, obejmuje trzy zintegrowane rodzaje działań: profilaktykę, leczenie oraz oparcie społeczne. Podstawowe zadania centrum to między innymi:

• prowadzenie całodobowej infolinii dla pacjentów 24/7,
• tworzenie zespołów mobilnych umożliwiających dojazd do osoby potrzebującej pomocy,
• pomoc doraźna, środowiskowa, ambulatoryjna, dzienna,
• zintegrowane świadczenia społeczne, jak pomoc w uzyskaniu i utrzymaniu zatrudnienia czy pomoc mieszkaniowa,
• działania profilaktyczne i edukacyjne, w tym szkolenia dla lekarzy POZ, księży, policji, sądów, pracowników pomocy społecznej w zakresie rozpoznawania objawów kryzysu psychicznego.

Do połowy listopada z pomocy Centrum skorzystało ponad 210 bielańskich rodzin.

Koszt funkcjonowania centrum wynosi 18 milionów złotych.

Jak powstało centrum na Bielanach

W 2015 r. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju ogłosiło konkurs w Programie Wiedza Edukacja Rozwój, w ramach którego przyznało dofinansowanie na opracowanie modeli opieki środowiskowej nad osobami z zaburzeniami i chorobami psychicznymi. Takich modeli powstało 14. Opracowały je między innymi Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Fundacja Wspierania Rozwoju Społecznego „Leonardo” oraz Wrocławskie Centrum Zdrowia. Programy zakładały objęcie wsparciem rodziny i najbliższego otoczenia osoby z zaburzeniami lub chorobą psychiczną oraz przeciwdziałanie izolacji. Modele zaakceptowała Grupa Sterująca złożona z ekspertów oraz przedstawicieli Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz NFZ.

Z kolei konkurs ogłoszony w marcu 2017 r., z budżetem przekraczającym 260 milionów złotych, był ukierunkowany na przetestowanie tych modeli w praktyce. Projekt UKSW jest jednym z tych, które zdobyły dofinansowanie.

Pilotażowe projekty prowadzone są w różnych lokalizacjach np. w powiecie wielickim, koszalińskim, Gdańsku, Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu, Łodzi. Środowiskową opieką objęte są osoby dorosłe, a w Warszawie i Wieliczce – dzieci i młodzież. Do dziś podpisanych zostało 14 umów o dofinansowanie o łącznej wartości ponad 190 milionów złotych, co pozwoli na objęcie wsparciem ponad 15 tysięcy osób – pacjentów i ich rodzin.

21 listopada odbyła się konferencja prasowa z udziałem ministra inwestycji i rozwoju Jerzego Kwiecińskiego, wiceministra zdrowia Zbigniewa J. Króla i rektora UKSW ks. prof. Stanisława Dziekońskiego. Tematem konferencji byał działalnośc pierwszego w Polsce centrum wsparcia rodzin w różnego rodzaju kryzysach psychicznych.