Doktorat hc dla prof. Margaret Archer

Twórczyni paradygmatu realizmu krytycznego w socjologii prof. Margaret S. Archer otrzymała 22 listopada doktorat honoris causa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Uroczystość zgromadziła władze UKSW na czele z Rektorem i Prorektorami, przedstawicieli Senatu Uczelni, Radę Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych, która wnioskowała o nadanie tytułu, a także licznych przedstawicieli środowiska polskich socjologów, w tym m.in. z UJ, UAM, UŚ, SWPS, UZG. List gratulacyjny nadesłał kardynał Kazimierz Nycz, metropolita warszawski i Wielki Kanclerz Wydziałów Kościelnych UKSW.

Doktorat został przyznany prof. Archer za wkład w badania nad ontologią człowieka, jako podstawą socjologii, a także oryginalną koncepcję struktury i sprawczości, co – jak podkreślono w uchwale Senatu UKSW – „już dzisiaj zapewniło Pani Profesor niekwestionowane miejsce w panteonie najwybitniejszych socjologów. Jako współzałożyciel Papieskiej Akademii Nauk Społecznych, powołanej przez Jana Pawła II, i obecna prezydent tej Akademii, mianowana przez papieża Franciszka, prof. Archer odgrywa niezwykle ważną rolę w dziele intelektualnego wsparcia Kościoła katolickiego, a zarazem obecności katolicko zorientowanej socjologii w naukach społecznych”.

        

Laudację na cześć brytyjskiej Uczonej, zatytułowaną „Realizm krytyczny Margaret Scotford Archer z perspektywy kryzysu humanistyki”, wygłosił prof. Krzysztof Wielecki z Instytutu Socjologii UKSW Przedstawił główne idee i poglądy Laureatki oraz charakterystykę jej życia i twórczości. Powiedział m.in.: „Istotą paradygmatu Margaret S. Archer jest ontologiczny realizm i epistemologiczny krytycyzm, czyli przekonanie, iż za pojęciami stoi realna rzeczywistość, której całkowicie i w pewny sposób poznać jednakże nie możemy. Nie znaczy to, że należy zarzucić próby zrozumienia tego, co wszak istnieje obiektywnie, choć tylko subiektywnie daje się pojąć. Między innymi poprzez doskonalenie metodologii i krytycznego myślenia”.

Prof. Wielecki podkreślił związki prof. Archer z UKSW, gdzie od kilku lat, corocznie, przyjeżdża w ramach organizowanych przez Instytut Socjologii „Social Thought Master Courses”. Wspomniał także o niezwykłym poczuciu humoru Pani Profesor, przytaczając następującą anegdotę: „Pamiętam, że gdy jechaliśmy przez Warszawę, zauważyła ona upodobanie wielu kierowców do dużych samochodów. – Cóż, ja też lubię mieć większe auto niż ego – zażartowałem. – Czemu więc nie jeździsz autobusem? – odparła.

Na koniec uroczystości głos zabrała Laureatka, wygłaszając wykład pt. „Morfogeneza tożsamości osobistej. Jesteśmy tym, na czym nam zależy”, w którym ukazała sposób, „w jaki dwa wadliwe modele istoty ludzkiej kolejno dominowały w teorii społecznej od czasów oświecenia, oraz wskazała ich wady w zakresie budowania teorii społecznych”. Podjęła też próbę przedstawienia lepszej koncepcji człowieka z perspektywy realizmu społecznego.