Superkomputer CATO dla nauki i gospodarki

– Przyszłość dogoniła teraźniejszość. To jest najnowocześniejsza technologia na uniwersytecie humanistycznym – mówi Jarosław Szymczuk, dyrektor generalny IBM Polska o superkomputerze UKSW.

UKSW uruchomił superkomputer CATO, który służy do realizowania obliczeń wysokiej wydajności. Dzięki CATO uczelnia otwiera się na nowe kierunki badań i rozwoju. – Zmienia się nasza rzeczywistość, dlatego i nauka musi się zmieniać. Nasz ośrodek badawczy realizuje projekty przede wszystkim w oparciu o zdobycze nauki z wykorzystaniem najnowszych technologii sztucznej inteligencji, zarówno na zlecenia biznesu, jak i instytucji państwowych i naukowych – komentuje prof. Marek Niezgódka, dyrektor Centrum Cyfrowej Nauki i Technologii UKSW. – Już samo jego powstanie to przykład wzorowej współpracy nauki z biznesem.

Ośrodek będzie się zajmować nie tylko problemami technologicznymi, korzystając z podstaw humanistyczno-społecznych. Zadaniem CNT jest tworzenie zespołów transdyscyplinarnych, w których będą rozważane aspekty społeczne i humanistyczne z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Profesor Niezgódka podkreśla, że UKSW będzie świadomie budować modele społeczne w celu rozwijania gospodarki i więzi społecznych. – Dzisiaj nowe technologie często je naruszają, a rozwój technologii  powinien podlegać ograniczeniom, jeśli chodzi o życie człowieka i całego społeczeństwa.

Dyrektor generany IBM podkreśla, że nowe technologie pełnią ważną rolę w dzisiejszym świecie. – Sztuczna inteligencja ma na celu uzupełnić człowieka, a nie go zastąpić – mówi Jarosław Szymczuk. – Jej działanie opiera się na magazynowaniu danych, a dane zawsze mają swojego właściciela. Kraje, które korzystają z algorytmów sztucznej inteligencji muszą mieć pewność, że dane były zbierane w sposób etyczny i nie zostały zafałszowane.

CATO jest nieodłączną częścią budowy kampusu technologii cyfrowych naszej uczelni w Dziekanowie Leśnym. Tworzenie partnerstw UKSW z podmiotami prywatnymi to cel strategiczny uczelni w procesie budowania programów o znaczeniu fundamentalnym dla konkurencyjności gospodarki Polski. Jednym z takich przykładów jest współpraca UKSW z IBM, czy spółkami Skarbu Państwa.

Dzięki superkomputerowi, obliczenia o wysokiej wydajności (HPC – High Performance Computing), będą rozszerzone o zadania sztucznej inteligencji (AI – Artificial Intelligence)  i wysokowydajnej analizy danych (HPDA – High Performance Data Analytics). Cato umożliwia modelowanie i symulacje w oparciu o zbiory dużych danych.

Technologia, która tworzy szkielet jednego z najszybszych superkomputerów na świecie Summit wyposażonego w procesory IBMPOWER9 dostępna jest w laboratoriach CNT. Stanowi on część infrastruktury badawczej finansowanej w ramach projektu Multidyscyplinarne Centrum Badawcze UKSW ze środków UE Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego. Za produkcję sprzętu odpowiada IBM, dostawę i wdrożenie realizowali IBM i polska firma Infonet-Projekt.

Jarosław Szymczuk dodaje, że uruchomienie CATO to kolejny przełomowy moment dla polskiej nauki, gdyż dzięki skoncentrowaniu tak dużej mocy obliczeniowej, naukowcy UKSW w istotny sposób będą mogli wpływać na rozwój najnowszych zagadnień badawczych, jak deep learning i sztuczna inteligencja.

Rozwiązania oparte o sztuczną inteligencję i sieci neuronowe pozwalają na rozwiązywanie problemów, które do tej pory wymagały wielu godzin pracy specjalistów o wieloletnim doświadczeniu. Dzięki uczeniu maszynowemu i sztucznej inteligencji komputery są w stanie wykonać te same zadania znacznie szybciej, a często skuteczniej.

– Wierzymy, że uruchomienie nowej jednostki badawczej w ramach UKSW to zdecydowany i pożądany krok w przyszłość. Nasza uczelnia ma tradycyjnie profil społeczny i humanistyczny, jednak chcemy otworzyć się na nowe kierunki badań i rozwoju dzięki sztucznej inteligencji. To właśnie jest przełomowy moment w skali całej uczelni – podsumowuje profesor Niezgódka.

Na zdjęciu: Jarosław Szymczuk, Dyrektor Generalny IBM Polska i Kraje Bałtyckie, prof. Marek Niezgódka, Dyrektor Centrum Cyfrowej Nauki i Technologii, UKSW