Odkryj przyszłość z nami…. Kultura

Odkryj przyszłość z nami… – w tym cyklu przedstawimy kierunki studiów oferowane przez Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Dzisiaj prezentujemy te związane z kulturą i sztuką.

Kulturę określana jest jako całokształt duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa. Na UKSW prowadzonych jest kilka kierunków studiów dedykowanych osobom, które chcą zawodowo zajmować się zagadnieniami związanymi z kulturą i sztuką. Są to: kulturoznawstwo, muzeologia, historia sztuki oraz zarządzanie dziedzictwem kulturowym.

Dwa pierwsze kierunki są prowadzone na Wydziale Nauk Humanistycznych, dwa pozostałe na Wydziale Nauk Historycznych.

Kulturoznawstwo

Program studiów na kierunku kulturoznawstwo wyróżnia położenie akcentu na takie zagadnienia jak historia pojęcia, teoria i filozofia kultury oraz kwestie tożsamości i międzykulturowości. Program studiów zawiera także historię  kultury polskiej i europejskiej, przygotowanie w zakresie teorii komunikacji, mediów, wprowadzenie do filozofii, elementy estetyki, historię sztuki i muzyki, wiedzę o teatrze, filmie i nowych mediach oraz wszechstronne kształcenie artystyczne (teatr, film, sztuka). Studia na tym kierunku oferują bogaty program przygotowujący do pracy w obszarze kultury. Prowadzone są w formie stacjonarnej i niestacjonarnej na pierwszym i drugim stopniu kształcenia.

Program studiów obejmuje wiedzę z zakresu historii i teorii kultury. Zajęcia obejmują także zagadnienia społeczne, które tworzą podstawę dla teoretycznej refleksji o kulturze (m.in. socjologię). Na studiach kulturoznawczych przekazywane są także kwestie ekonomiczne i prawne, które leżą u podstaw organizacji współczesnych instytucji kultury i dotyczą zarządzania nimi.

Studenci kulturoznawstwa odbywają staże w renomowanych placówkach kulturalnych, m.in. w: Teatrze Powszechnym, Stowarzyszeniu Filmowców Polskich, Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, Studiu Munka i innych. Mają także możliwość studiowania na innych uniwersytetach w Polsce (w ramach programu MOST) i za granicą (ERASMUS), między innymi w Cambridge, Paryżu, Fryburgu szwajcarskim, Ołomuńcu, Genui, Ostrawie, Wilnie.

Studia kulturoznawcze mają bardzo wszechstronny charakter, dostarczają szerokiej wiedzy humanistycznej i przygotowują do pracy w charakterze badacza kultury, animatora i organizatora życia kulturalnego, menadżera w instytucjach kultury, organizacjach pozarządowych, a także w różnych instytucjach upowszechniania kultury, redakcjach, muzeach, teatrach, kinach, agencjach prasowych, reklamowych i public relations, agencjach kreatywnych.

Muzeologia

Muzeologia to trzyletnie stacjonarne studia licencjackie (I stopnia). Kierunek powstał w 2016 roku, obecnie jest prowadzony przez Wydział Nauk Humanistycznych UKSW. Studia na tym kierunku pozwalają na interdyscyplinarne i wszechstronne spojrzenie na dziedzictwo kulturowe, będące efektem dorobku człowieka.

Są to studia szeroko humanistyczne. Program obejmuje zajęcia z historii muzealnictwa i kolekcjonerstwa oraz metodologii: historii, historii sztuki, archeologii, etnologii, socjologii oraz nauk przyrodniczych i technicznych, a także praktyczną naukę pracy w muzeum, w tym szczególnie organizację wystaw, edukację muzealną, przygotowanie publikacji i promocję muzeum.

Studenci zapoznają się z zasadami organizacji zbiorów (inwentaryzacji i digitalizacji) oraz konserwacji. Poznają zasady etyki zawodowej oraz prawo ochrony własności intelektualnej.

Nie jest to typowo praktyczny kierunek, tylko wyjątkowy w skali kraju ośrodek badawczy, który szeroko podejmuje zagadnienia dotyczące muzeów. Studia praktyczne są tu kompatybilne z badaniami.

Praktyki, podczas których studenci m.in. samodzielnie sporządzają dokumentację muzealną oraz uczestniczą w projektowaniu wystaw są prowadzone w wielu instytucjach kultury, muzeach i galeriach w całej Polsce.

Muzeologia na UKSW przygotowuje do pracy nie tylko w muzeach sztuki, ale także muzeach archeologicznych, etnograficznych, muzeach przyrodniczych.

– Studia odpowiadają na zapotrzebowanie rynku pracy. Nasi absolwenci znajdują zatrudnienie w instytucjach publicznych, ośrodkach kultury, parkach tematycznych oraz różnego typu muzeach – mówi dr Beata Skrzydlewska, kierownik kierunku.

Pracownicy naukowi kierunku wraz ze studentami prowadzą wiele ciekawych działań z pogranicza kultury, sztuki i nauki.

– Wiele zajęć ma charakter praktyczny i jest prowadzone przez osoby z dużym doświadczeniem muzealniczym i zarządczym. Daje to gwarancję solidnego przygotowania studentów do pracy w instytucjach kultury. Współpracujemy z wieloma muzeami i galeriami i prywatnymi gabinetami wystawienniczymi – zaznacza dr Skrzydlewska.

Zarządzanie dziedzictwem kulturowym

Kolejny kierunek dla pasjonatów kultury i sztuki to zarządzanie dziedzictwem kulturowym. Studia licencjackie na Wydziale Nauk Historycznych prowadzone są od 2015 roku, magisterskie od 2019 roku w formie stacjonarnej.

To unikatowy w skali kraju kierunek, który dotyczy zachowania, objaśniania i wykorzystywania dziedzictwa kulturowego dla dobra publicznego. Dziedzictwo kulturowe jest tu rozumiane jako pozostałości materialne oraz wspomnienia zawarte w krajobrazie, sztuce, języku i tradycjach.

Studia mają charakter interdyscyplinarny, kierunek prowadzony jest przez Instytut Archeologii we współpracy z Instytutem Historii Sztuki.

Studenci uczestniczą w zajęciach z zakresu archeologii, historii sztuki, historii, socjologii, czy marketingu. Poznają także podstawy zabytkoznawstwa i konserwatorstwa, historii sztuki, archeologii, antropologii kultury czy socjologii. Zdobywają wiedzę i umiejętności, które pozwalają tworzyć programy ochrony, promocji turystycznej, a także prezentacji i wykorzystywania dziedzictwa.

– Nasi wykładowcy to zarówno naukowcy, specjaliści w swoich dziedzinach, jak i praktycy, z doświadczeniem w pracy w muzeach, instytucjach rządowych i samorządowych, w kraju i zagranicą. Gwarantuje to wszechstronne i kompleksowe podejście do zagadnień związanych z różnymi aspektami dziedzictwa kulturowego – materialnego i niematerialnego, jego historią, znaczeniami, ochroną i promocją – mówi dr Katarzyna Zeman-Wiśniewska, kierownik kierunku.

Bardzo duży nacisk położony jest na praktyczny aspekt zajęć, dlatego często odbywają się one w muzeach i instytucjach kultury. Nieodzowną częścią studiów są także objazdy naukowe (łącznie trzy w czasie toku studiów I i II stopnia), podczas których studenci poznają zabytki Wielkopolski, Małopolski oraz Warmii i Mazur, w ubiegłych latach odbywały się również wyjazdy zagraniczne, min. do Rzymu.

– Ważnym elementem są także praktyki studenckie w instytucjach kultury, muzeach i urzędach, współpracujemy min. z Narodowym Instytutem Dziedzictwa  – podkreśla  dr Zeman- Wiśniewska.

Studenci ZDK mają również możliwość uczestnictwa w badaniach prowadzonych w Instytucie Archeologii UKSW oraz wydarzeniach naukowych, takich jak cykliczna, ogólnopolska „Konferencja zapobiegawcza środowiska”. Od niedawna odbywają się również wykłady gościnne skierowane do studentów ZDK, w ramach serii „Zagrożenia dla dziedzictwa kulturowego”.  

Na absolwentów tego kierunku czeka praca w muzeach i innych instytucjach kultury, fundacjach, urzędach ochrony dziedzictwa, polskich ministerstwach i światowych instytucjach zajmujących się dziedzictwem kulturowym (np. UNESCO), a także w marketingu, PR i turystyce. Pracę mogą znaleźć także w służbach i instytucjach zajmujących się ochroną i konserwacją dziedzictwa kulturowego czy też planowaniem przestrzennym oraz rewitalizacją obszarów zdegradowanych.

Historia sztuki

Na Wydziale Nauk Historycznych prowadzony jest także kierunek historia sztuki w formie stacjonarnej na dwóch stopniach kształcenia. Studenci kierunku poznają  sztukę i architekturę od starożytności po współczesność, z uwzględnieniem kultury nubijskiej (co jest wyjątkowe w skali Polski). Poznają także rzemiosło artystyczne, ikonografię, muzealnictwo, muzykologię i antropologię kultury. Program obejmuje również praktyczną naukę inwentaryzacji oraz krytyki artystycznej. Dodatkowo studenci mają możliwość uzyskania uprawnień do prowadzenia zajęć w szkołach średnich i podstawowych z przedmiotów historia sztuki i plastyka. 

Zajęcia prowadzą akademicy o bogatym dorobku naukowym, wprowadzający nowe perspektywy badawcze, posiadający doświadczenie pracy w prestiżowych urzędach i instytucjach kultury jak Muzeum Zamek Królewski w Warszawie, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Getta Warszawskiego i Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie, Narodowy Instytut Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA. 

Ćwiczenia terenowe dla studentów są prowadzone w Polsce i za granicą. Ważną ich część stanowi inwentaryzacja cmentarzy i obiektów zabytkowych na Podolu i na Litwie.

Poza licznymi zajęciami praktycznymi studenci mogą realizować swe pasje w
kole naukowym, które zapewnia wiele możliwości rozwoju na specjalnie organizowanych spotkaniach poza uczelnią. Mogą także publikować teksty krytyczne i naukowe w wyjątkowym czasopiśmie studenckim „Artifex”, które istnieje ponad 20 lat.  Zaś „Galeria przy Automacie” pomaga szkolić i pogłębiać umiejętności kuratorskie podczas organizacji wystaw.

Studenci kierunku historia sztuki podejmują również współpracę przy międzynarodowych projektach prowadzonych przez polskie i zagraniczne instytucje kultury.