Order Orła Białego dla o. prof. Jacka Salija

Prezydent Andrzej Duda odznaczył Orderem Orła Białego o. Jacka Salija, dominikanina, profesora nauk teologicznych, pisarza, emerytowanego wykładowcę Akademii Teologii Katolickiej, podczas uroczystości w Belwederze z okazji Narodowego Święta Niepodległości.

Najwyższe odznaczenie zostało przyznane w „uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, za odważne i ofiarne niesienie posługi kapłańskiej w PRL, za wspieranie dążeń wolnościowych i wytrwałe formowanie sumień w duchu wartości chrześcijańskich, za wybitne osiągnięcia naukowe i twórcze”.

Prezydent Andrzej Duda podczas przemówienia podkreślił, że o. Salij jest człowiekiem, „który niezwykle ważne, filozoficzne prawdy wiary i nauki Kościoła katolickiego potrafił i potrafi przekazać w sposób bardzo przystępny”.

– Potrafi opowiadać św. Tomasza zwykłym językiem. Potrafi mówić do zwykłego człowieka, żeby zrozumiał – mówił Prezydent RP . – Potrafi mówić tak nawet o najtrudniejszych sprawach, jak kwestia ochrony życia, często najbardziej dramatycznych decyzji jakie trzeba w życiu podejmować. (…) Nie znieważa przy tym nikogo.

Ojciec Jacek Salij urodził się 19 sierpnia 1942 r. w okolicach Krzemieńca na Wołyniu. Na chrzcie otrzymał imię Eugeniusz, imię Jacek nadano mu w zakonie. Salijowie przeżyli rzeź wołyńską. Ostrzeżeni przez ukraińską sąsiadkę, zdążyli się ukryć. W 1943 r. rodzina Salijów została przesiedlona do niemieckiego obozu pracy pod Świdnicą na Śląsku, a w styczniu 1945 r., podczas deportacji do Czech, według relacji matki o. Jacka, zmarły wszystkie dzieci, i polskie, i niemieckie, z wyjątkiem dziewięciorga małych Salijów. Uratować ich miało niemieckie małżeństwo, które zabrało całą rodzinę do swego domu. Po powrocie do Polski Salijowie osiedli na Dolnym Śląsku. Mając zaledwie 15 lat Eugeniusz Salij wyruszył samopas do Poznania, oficjalnie na Międzynarodowe Targi Poznańskie, w rzeczywistości zaś do klasztoru dominikanów. Będąc już w zakonie, skończył liceum i zdał maturę.

Jeden z najwybitniejszych polskich teologów, początkowo zakonnego powołania nie wiązał z nauką. Po otrzymaniu święceń kapłańskich w 1966 r., zamierzał wykorzystać zdobytą wiedzę w duszpasterstwie i  pracy parafialnej. A jednak, od 1970 r. związany z Akademią Teologii Katolickiej (od 1999r. UKSW), wykładał w Katedrze Historii Dogmatów, a następnie w latach 1989–1990 w Katedrze Teologii Dogmatycznej.

Człowiek wielu zaangażowań. Duszpasterz Klubu Inteligencji Katolickiej. Obrońca życia nienarodzonych. Sygnatariusz „Listu 59” – sprzeciwu wobec planowanych w roku 1975 zmian w Konstytucji PRL, w sierpniu 1980 r. podpisał apel 64 uczonych, pisarzy i publicystów skierowany do władz PRL o podjęcie rozmów ze strajkującymi robotnikami. Nękany przez Służbę Bezpieczeństwa, w latach 1982–1989 działał w podziemnej Radzie Edukacji Narodowej. W latach 70. i 80. publikował w niezależnych pismach, m.in. w „Zapisie” i „Aneksie”. Autor rubryki „Szukającym drogi” w dominikańskim miesięczniku „W drodze”. W 1988 został członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ „Solidarność”. Członek Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego (1993-96). Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski w 2007r. Wyróżniony Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległosci. Członek PEN Clubu. Laureat Feniksa, nagrody przyznawanej przez Stowarzyszenie Wydawców Katolickich. Doktor honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie. W 2020 r. został uhonorowany Specjalną Nagrodą Totus Tuus za „całokształt dorobku naukowego, nieoceniony wkład w formowanie katolickich elit oraz pomoc osobom prześladowanym”. Autor licznych komentarzy biblijnych i książek teologicznych.