Noc Biologów 2025

XIV Noc Biologów pod hasłem „Biologia zmian klimatu: podgrzani… przegrani?” odbyła się na Wydziale Biologii i Nauk o Środowisku UKSW. Program wydarzenia obejmował warsztaty, prezentacje i wykłady, przygotowane dla uczniów szkół podstawowych i licealistów.

Uczniowie szkół podstawowych i średnich od wielu lat bardzo chętnie biorą udział w Nocy Biologów. Uczniów ciekawi i pociąga nauka przez praktykę, wszystko to, co mogą zaobserwować i wykonać samodzielnie. Na własne oczy mogą przekonać się, że to, czego dowiadują się w szkole na lekcjach biologii czy chemii, może znaleźć zastosowanie w codziennym życiu lub pomóc w rozwikłaniu tajemnic otaczającego świata.

– To dla mnie bardzo ciekawe doświadczenie – przyznaje Pola Pietrasik, uczennica III klasy biologiczno-chemicznej z warszawskiego liceum im. Joachima Lelewela. – Dzięki interdyscyplinarnym zajęciom chemicznym, biologicznym i archeologicznym, każdy może tu znaleźć coś dla siebie.

Dla wykładowców udział w Nocy Biologów jest okazją do dzielenia się pasją i wiedzą z nastoletnimi adeptami nauki. Może też stać się platformą do prezentacji i osiągnięć naukowych kadry naszego Uniwersytetu.

Dla uczestniczących w prowadzonych przez dr Justynę Marchewkę-Długońską projektach naukowych – Veroniki Bogdanovich, doktorantki nauk biologicznych i Zuzanny Tomporowskiej, absolwentki biologii i studentki archeologii, udział w Nocy Biologów stanowi szansę do popularyzacji nauki i promocji Wydziału Biologii i Nauk o Środowisku.

Podczas tegorocznej Nocy Biologów dużym zainteresowaniem cieszyły się zajęcia laboratoryjne. Pod okiem prodziekan dr hab. Małgorzaty Wszelakiej-Rylik, prof. ucz. z WBNŚ UKSW, licealiści oswoili się z metodą miareczkowania potencjometrycznego, poznali praktyczne zastosowanie znanego ze szkolnych wykładów wskaźnika pH, odpowiedzieli na pytanie jak temperatura wpływa na szybkość reakcji chemicznych.

– Tematyka moich warsztatów poświęconych wymieraniu gatunków, nawiązuje do palącej problematyki związanej z destrukcyjną działalnością człowieka – mówi dr Joanna Nieczuja-Dwojacka, adiunkt na Wydziale Biologii i Nauk o Środowisku UKSW. – Chodzi o przywołanie czynników biologicznych, klimatycznych i środowiskowych będących przyczyną wymierania gatunków setki milionów lat temu i refleksji nad wymieraniem wielu gatunków na naszych oczach.

Podczas tegorocznej Nocy Biologów uczestnicy zajęć mieli zatem możliwość obserwacji paleozoicznej i mezozoicznej fauny, dowiedzieli się dlaczego masowo znikają z naszej planety gatunki fauny i flory oraz zastanawiali się jak temu zapobiec. Mogli sprawdzić w jaki sposób usuwać ze ścieków fosfor i dlaczego proces ten jest tak istotny. Przekonali się czy ryby gupiki są wybrednymi niejadkami, jak chronić naszego rodzimego żółwia błotnego, a także jak różnorodne mogą być gleby, w jaki sposób powstały i z czego są zbudowane. Zostali wprowadzeni w problem związanej z obecnością ścieków i nawozów eutrofizacji wód jak również odczytywania historii życia z archeologicznych „materiałów szkieletowych”.

– W tym roku hasłem przewodnim są zmiany klimatyczne i ich wpływ na biologię, w jej szerokim kontekście, między innymi na zasięg występowania określonych gatunków zwierząt i roślin, na aktywność i rytmy biologiczne – mówi dr Justyna Marchewka-Długońska, opiekun Studenckiego Koła Biologii Człowieka – W czasie zaproponowanych przez naszych pracowników oraz studentów warsztatów i wykładów staraliśmy się pokazać nasz punkt widzenia biologii, której jesteśmy pasjonatami.

„Noc Biologów”, to cykliczne wydarzenie zainicjowane przez naukowców z Wydziału Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jego XIV edycja odbyła się w kilkudziesięciu ośrodkach w całej Polsce, w tym na Wydziale Biologii i Nauk o Środowisku UKSW. Koordynatorem tegorocznej edycji Nocy Biologów na UKSW była dr Justyna Marchewka-Długońska, adiunkt na WBNŚ UKSW. W tworzeniu programu i prowadzeniu zajęć biorą udział pracownicy Wydziału Biologii i Nauk o Środowisku oraz studenci biologii, wśród nich zrzeszeni w Kołach Naukowych: Biologów Terenowych, Biologów Człowieka i Biologii Molekularnej.