Najważniejsze to poznać swoje mocne strony

O tym, czym się kierować w wyborze studiów i pracy mówi Magdalena Sobolewska – doradca zawodowy na UKSW.

Kandydaci na studia często marzą o pracy, do której, według nich nie mają zdolności i predyspozycji. Czy Pani, jako doradca zawodowy potrafi to w stu procentach ocenić?

W stu procentach pewnie nie, ale jako doradca zawodowy posiadam paletę różnych metod i narzędzi pracy doradczej, które mogą przybliżyć młodą osobę do lepszego określenia swoich zdolności i predyspozycji oraz skonfrontować je z wybranym kierunkiem.

Jak przebiega spotkanie z Panią? Od czego się zaczyna?

W czasie pierwszej, wstępnej konsultacji zawsze przeprowadzam kompleksowy wywiad, który ma za zadanie analizę i określenie celu, z którym przyszła młoda osoba. Ten etap jest kluczowy. To właśnie w pierwszych minutach rozmowy tworzy się relacja, buduje zaufanie, ustala zasady, aby obu stronom rozmawiało się komfortowo.

Wywiad służy również poznaniu wyobrażenia „ja, jako pracownik” w przyszłości. Te wyobrażenia bywają różne – czasami są bardzo sprecyzowane, czasami temat jest mglisty. Odpowiedzi na szereg pytań, które stawiam kandydatom, pozwalają mi określić, co sprawia, że chcą wybrać dany kierunek. W większości powody są związane z realnymi zainteresowaniami młodej osoby, czasami jednak są to trendy panujące na rynku pracy.

Jak zatem określa Pani, czy dana osoba ma predyspozycje do kierunku studiów czy zawodu, który wybrała? Jakie wykorzystuje się do tego narzędzia?

Na podstawie gruntownej analizy informacji uzyskanych w czasie pierwszej rozmowy, dobieram i proponuję osobie konsultowanej, różne narzędzia, które służą zbadaniu predyspozycji, zainteresowań, mocnych i słabych stron. Służą temu różnego rodzaju testy, które młode osoby bardzo lubią. W swojej pracy wykorzystuję również elementy coachingu. Z pozoru są to proste pytania, ale mają niesamowitą moc. Często słyszę w czasie konsultacji: „to jest dobre pytanie!”. Uruchamia się wtedy bardzo ważny proces myślowy, który daje podstawy do analizowania swojej sytuacji, a co za tym idzie, znalezienia samemu, ale przy wsparciu doradcy zawodowego, rozwiązania sytuacji.

Czym zatem kierować się przy wyborze studiów? Zainteresowaniami czy zapotrzebowaniem na rynku pracy?

Najlepiej jednym i drugim. Kluczowe jest jak najlepsze poznanie swoich mocnych stron, zainteresowań, potencjału oraz przełożenie tej wiedzy na zapotrzebowanie na rynku pracy. Jak wiadomo, dobrze jest pracować w zawodzie, w którym spełniamy nasze pasje. To wpływa na poczucie, że jesteśmy w dobrym miejscu, że wykorzystujemy swój kapitał i się rozwijamy.

Czy wiele osób zgłasza się do Pani z prośbą o doradztwo?

W moim odczuciu za mało. Uwielbiam rozmawiać z młodymi ludźmi i wspierać ich w wyborach ścieżki edukacyjnej i zawodowej.

Z jakim potrzebami najczęściej zgłaszają się do Pani studenci czy też licealiści? Zależy im głównie na pomocy w wyborze studiów lub stażu czy może bardziej chcą upewnić się, że ich wybór jest słuszny?

Z różnymi. To zależy, na jakim są etapie życia. Licealiści raczej są skupieni na szukaniu pomocy w wyborze satysfakcjonującego kierunku studiów, studenci zaś na otrzymaniu wsparcia w wejściu na rynek pracy. To wsparcie jest indywidualne dopasowywane, ale przede wszystkim jest związane ze zredagowaniem dokumentów aplikacyjnych, odbyciem symulacji rozmowy kwalifikacyjnej z pracodawcą, poznaniem metod efektywnego szukania zatrudnienia, praktyk lub stażu, wyborem profilu studiów, określeniem kierunku dalszego działania.

Czy zgłaszają się osoby, które mają poczucie, że wybrały niedopasowany do ich potrzeb kierunek studiów?

Zdarza się, bo, niestety, takie ryzyko zawsze istnieje, a przyczyn tego może być wiele. Bywa, że wyobrażenie młodej osoby o danym kierunku zmienia się w czasie studiowania lub zetknięcia się z pierwszą pracą w czasie np. praktyk zawodowych. Może to być również spowodowane zmianą zainteresowań, systemu wartości, sytuacji prywatnej i zdrowotnej studenta.

Co Pani wtedy radzi?

Jako niepoprawna optymistka, myślę, że w każdej sytuacji zawsze jest jakieś rozwiązanie. Często wiedza, którą student zdobędzie na danym kierunku, może być fundamentem w dalszym budowaniu swojej ścieżki zawodowej. Nigdy nie można przewidzieć, w którym momencie nabyte kompetencje mogą przydać się  na rynku, nawet w zupełnie innym zawodzie.  

Czy są jakieś cechy charakteru, które decydują o sukcesie zawodowym?

Cech charakteru jest mnóstwo, bardziej stawiałabym na konkretne kompetencje, które są preferowane przez pracodawców na rynku pracy. Wszystko zależy od danego zawodu i stanowiska, ale można wymienić: gotowość do uczenia i rozwoju, komunikatywność, budowanie relacji, planowanie i organizowanie, rozwiązywanie problemów, dążenie do rezultatów, samodzielność, zarządzanie sobą, czyli inteligencja emocjonalna. Ta ostatnia jest związana przede wszystkim z umiejętnością radzenia sobie ze stresem, którego w każdym zawodzie, w mniejszym lub w większym stopniu można doświadczyć. Paleta powyższych kompetencji może przełożyć się na sukces zawodowy.

Jak Pani zdaniem zmienił się rynek pracy w czasie pandemii?

Po pierwsze, zmienił się i to bardzo. W czasie konsultacji ze studentami często dowiaduję się, że stracili pracę, że rozwiązano z nimi umowy. Są też ograniczenia w dostępie do praktyk i staży.

Jak w takim razie odbywają się teraz rekrutacje na praktyki?

Większość rekrutacji przeprowadza się zdalnie. Zdecydowanym plusem tej sytuacji jest oszczędność czasu i możliwość efektywniejszego pogodzenia pracy ze studiowaniem. Obecna sytuacja jest trudna dla pracodawców, w szczególności dla branż, które w ograniczonym stopniu funkcjonują już dłuższy czas tj. hotelarstwo, gastronomia, siłownie, kina, usługi. Są to branże, w których część studentów naszej Uczelni pracowała dorywczo popołudniami lub w weekendy.

Rozmawiała Joanna Maciejewska

Magdalena Sobolewska – doradca zawodowy na UKSW. Aktywnie wspiera studentów, maturzystów oraz absolwentów w rozwijaniu swojego potencjału, odnalezieniu się na rynku pracy oraz efektywnym zaprezentowaniu się pracodawcom.

Studentów oraz licealistów, którzy są zainteresowani bezpłatnymi konsultacjami z doradcą zawodowym, zachęcamy do wypełnienia formularza dostępnego tutaj: https://bk.uksw.edu.pl/node/2387